Nhật Bản cần huỷ Olympic Tokyo 2020 ngay lập tức

Đó là quyết định chẳng ai mong muốn, cũng chẳng ai muốn nghe nhưng giờ là bắt buộc.

Nhật Bản cần huỷ Olympic Tokyo 2020 ngay lập tức, hoặc đưa ra thông báo hoãn vô thời hạn. Chẳng ai có thể làm ngơ trước độ nghiêm trọng của đại dịch Covid-19. Các quốc gia như Hồng Kông đang theo dõi chặt chẽ nhưng ca bệnh tiềm năng đến từ bên ngoài, trong khi nhiều quốc gia khác báo cáo về những trường hợp nhiễm mới tăng đột biến.

Chẳng có lộ trình với dự báo chính xác nào cho đại dịch toàn cầu kiểu thế này. Sars và Mers – những đại dịch trước kia - đều được liên hệ với chủng Covid-19. Chưa bao giờ, một căn bệnh khiến người ta cảm thấy mọi thứ vượt quá tầm kiểm soát, khiến một quốc gia đơn lẻ dường như chẳng thể lập tức xử lý mọi gánh nặng.

Covid-19 hoàn toàn là một con quái vật khác.

Cứ mỗi giờ, những thông tin tràn ngập về câu chuyện liên quan đến virus, những ca nhiễm mới, những người khách lữ hành đến và đi, những địa điểm nghi nhiễm mà trước đây chưa có báo cáo về trường hợp lây nhiễm. Loại virus này đã nằm ngoài tầm kiểm soát và phải mất một thời gian nữa, chúng ta mới có thể đưa mọi thứ trở lại vòng quay như trước kia.

Phó ban điều hành của Olympic Tokyo 2020, Kozo Tashima xác định dương tính với Covid-19. Người đàn ông 62 tuổi nhiễm virus sau chuyến đi tới châu Âu và Hoa Kỳ.

Không những thế, Phó Thủ tướng Nhật Bản – Taro Aso khẳng định rằng Olympic “chẳng có ý nghĩa gì” nếu các vận động viên không thể tham dự. Tôi không thể mường tượng ra việc đến ngày 24/7 tới, mọi thứ thế giới bỗng hô biến để trở về nhịp sống như trước kia.

Còn rất nhiều điều chúng ta chưa biết về thứ virus này, một thành viên cấp cao trong ban tổ chức Olympic dương tính với Covid-19 sẽ là lời cảnh tỉnh cho cả BTC toàn cầu cũng như chính Nhật Bản. Hãy huỷ hoặc ít nhất là thông báo hoãn.

Ngay cả người dân Nhật Bản dường như cũng không hào hứng về dự định của Chính phủ cho lắm. Dựa trên khảo sát của tờ Kyodo News, 70 phần trăm người được hỏi không cho rằng Olympic Tokyo 2020 nên diễn ra theo đúng kế hoạch. 

Chang Hoon Oh, giáo sư đến từ Đại học Simon Fraser cùng William Saywell, giáo sư tại Viện nghiên cứu Châu Á – Thái Bình Dương, Trường kinh doanh Beedie là những người đã dành hơn một thập kỷ để nghiên cứu về thảm hoạ tự nhiên, cũng như tác động của nó đến kinh tế. Cả hai đều đánh giá rằng đây sẽ là đòn giáng mạnh vào địa chính trị của Nhật Bản.

“Nếu huỷ hoặc dời thời gian tổ chức, Nhật Bản sẽ mất đi cơ hội để chứng tỏ sự hồi phục từ suy thoái kinh tế” - Giáo sư Chang Hoon Oh đánh giá rằng tác động của Olympic tới nền kinh tế toàn cầu là hữu hạn: “Vì thế, Nhật Bản sẽ không nhận được những tác động tích cực về lâu về dài”.

Giáo sư Chang cũng đánh giá rằng Nhật Bản có thể sẽ nỗ lực tổ chức Olympic Tokyo 2020 đúng như dự kiến, bất chấp rằng dịch Covid-19 vẫn còn diễn biến phức tạp. Tất nhiên, điều đó ẩn chứa nhiều rủi ro.

“Chỉ cần một tác động tiêu cực sẽ áp đảo mọi tác động tích cực cho cả Nhật Bản và thế giới. Những cú sốc hay sự trầm trệ sẽ bị phóng đại hơn nếu thất bại. Theo ý kiến của tôi, tốt hơn thì giữ an toàn còn hơn là phải nói xin lỗi”.

Phó giáo sư tại Chương trình Giáo dục và học tập cho người trưởng thành thuộc Khoa nghiên cứu giáo dục Đại học British Columbia, Robert Vanwynsberghe hy vọng những ý kiến tranh luận sẽ mở ra một thuộc thảo luận lớn hơn.

Vanwynsberghe đã nghiên cứu chuyên sâu về phí tổn và lợi ích của Thế vận hội mùa đông 2010 tại Vancouver, đánh giá nếu chủ nhà của Olympic có dù chỉ một ca tử vong do Covid-19, dư luận sẽ phản ứng dữ dội chống lại Olympic.

“Tôi duy trì ý kiến rằng khả năng huỷ giải đấu sẽ là cơ hội để suy nghĩ lại những tranh cãi giữa phái ủng hộ và đối lập với Olympic. Ban tổ chức giờ phải cân nhắc thận trọng những mối nguy hại về sức khoẻ cộng đồng, khi có đến hàng trăm nghìn người đến từ nhiều nơi trên hành tinh”.

Không thể phủ nhận rằng Nhật Bản sẽ phải gánh chịu tổn thất nặng nề trong trường hợp Olympic bị hoãn lại. Họ đã mất nhiều năm lên kế hoạch, đầu tư, xây dựng cơ sở hạ tầng và sẵn sàng tham gia các cuộc triển lãm quốc tế.

Nhưng giờ, họ đang rơi vào một trường hợp mắc kẹt kiểu mẫu, những khoản đầu tư lớn rơi vào thất bại. Chẳng ai có thể lường trước điều này, cũng như chẳng thể chỉ trích Nhật Bản nếu họ đưa ra quyết định khó khăn trong việc hoãn Olympic, hay để nó diễn ra đúng như dự kiến.

Vấn đề là nếu cố thúc đẩy và tổ chức giải đấu trong bối cảnh chưa chắc chắn, hệ quả sẽ là gây tổn hại cho sức khoẻ cộng động, tạo ra sợ hãi và hoảng loạn - những tổn thất khó mà đo lường được.

Những người rước ngọc đuốc Olympic đến Tokyo phải đeo khẩu trang. Những lời hùng biện mang màu sắc chính trị, cùng vòng xoáy PR cho giải đấu từ Nhật Bản và IOC cần dừng lại. Con tàu này không thể cứu được nữa.

Đây là quyết định chẳng ai muốn đưa ra nhưng những người có quyền lực cần đối diện với thực tế hiển nhiên. Với tư cách là một người yêu thể thao, thật đau lòng khi phải nói điều này: Tokyo, hãy làm điều đúng đắn và dừng Olympic.

Như Đạt (dịch)

Xem thêm những bài viết khác trên Xsbandinh.com về tác động của Covid-19: