Tại La Masia, Pep Guardiola từng là một thần tượng. Huyền thoại người Tây Ban Nha đã thi đấu ở Barcelona đủ lâu, để lại đủ dấu ấn để tạo thành một hình mẫu cho các cầu thủ trẻ sau thời của ông. Những Xavi Hernandez, Andres Iniesta hay Cesc Fabregas từng được đào tạo và được kỳ vọng sẽ trở thành người thi đấu chính vị trí cũng như vai trò của Guardiola ở Barca.
Xavi từng nói: “Trước khi Frank Rijkaard đến Barcelona, tôi là một tiền vệ trụ trong suốt 6-7 năm”. Iniesta cho biết “Guardiola luôn là thần tượng của tôi từ khi còn nhỏ”. Trong khi đó, Fabregas từng được một HLV đội trẻ Barca tặng một chiếc áo số 4 cùng với lời nhắn: “Gửi Francesc Fabregas. Tôi đợi một vài năm nữa để được thấy cậu mặc chiếc áo số 4 tại Camp Nou. Chúc may mắn, Pep Guardiola”.
Nhưng cuối cùng tất cả các cầu thủ trên đều thi đấu ở vị trí cao hơn trong thời đỉnh cao của mình. Và người giống Pep Guardiola và thi đấu chính vị trí của cựu đội trưởng Barca chính là Sergio Busquets. Chiến lược gia người Tây Ban Nha từng nói: “Nếu có thể trở lại thi đấu và là bất cứ cầu thủ nào, tôi muốn là Sergio Busquets”. Nếu bạn xem trận đấu, bạn có thể không thấy Busquets, nhưng nếu bạn xem Busquets, bạn có thể nhìn ra cả trận đấu, câu nói của HLV Vicente Del Bosque đã trở thành lời mô tả kinh điển cho tầm ảnh hưởng của Busquets. Không có một thể hình cao to “đúng chuẩn” một tiền vệ trụ nhưng Busquets vẫn làm tốt công việc của mình.
Và giống như người thầy cũ, Busquets lại trở thành một khuôn mẫu, để rồi sau này có một người đã và vẫn đang được so sánh với anh là Rodri. Giống như người đàn anh, Rodri đang làm việc với Pep Guardiola. Là một người luôn yêu thích làm việc với những tiền vệ có lối chơi thông minh, không khó hiểu khi Guardiola đã quyết tâm chiêu mộ Rodri. Và bước sang mùa giải thứ ba chơi bóng ở Manchester City, Rodri ngày càng khẳng định được chỗ đứng cũng như vị thế của bản thân.
Pep Guardiola nhận xét về cậu học trò của mình như sau: “Khi có bóng, cậu ấy biết chính xác không gian ở đâu để tấn công và nhịp độ chúng tôi cần có. Tiền vệ trụ đôi khi cần 5 chạm, đôi khi cần 1 chạm, có lúc cần 3 chạm và hiện tại cậu ấy chơi bóng theo đúng nhịp điệu đó”. Từng là một tiền vệ trụ đẳng cấp và cũng từng huấn luyện những tiền vệ trụ đẳng cấp khác, Guardiola thừa hiểu có thể kỳ vọng điều gì ở Rodri.
Trong trận đấu với Everton ở vòng 12 Premier League mùa này, Rodri đã toả sáng bằng một cú nã đại bác tầm xa vào lưới đối thủ. Tất nhiên bàn thắng đó rất tuyệt vời, nhưng có lẽ đó không phải điều khiến Guardiola hài lòng nhất về cậu học trò. Điều mà chiến lược gia người Tây Ban Nha ưng ý nhất ở màn trình diễn của Rodri mùa giải này chính là sự ổn định. Với ông, một tiền vệ trụ không cần phải thi đấu đạt điểm 10 để rồi ở trận tiếp theo phong độ xuống chỉ còn 2-3 điểm. Thay vào đó, Guardiola muốn một tiền vệ trụ không cần phải là người xuất sắc nhất trận, màn trình diễn không cần 10 điểm mà chỉ 7-8 thôi nhưng duy trì mức độ ổn định đó suốt nhiều trận đấu.
Rodri đang thi đấu cực kỳ ổn định ở Man City. Ảnh: Getty Images
Rodri đang dần đạt mức như thế. Theo FbRef, tiền vệ 25 tuổi đang nằm trong nhóm những tiền vệ trụ tịnh tiến bóng (chuyền bóng hoặc đi bóng hướng về phía trước) và có hành động phòng ngự nhiều nhất trong 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu (lần lượt là 11,5 và 18 tình huống mỗi 90 phút). Còn theo thống kê của Sky Sports, Rodri đứng thứ ba về những đường chuyền thành công về 1/3 sân cuối cùng. Rõ ràng, Pep Guardiola cần những tiền vệ đủ nhạy cảm về thời điểm cũng như có khả năng tung những đường chuyền xuyên tuyến để gây xáo trộn kết cấu đội hình đối phương. Trong khi đó, Rodri là cầu thủ đoạt bóng ở 1/3 sân đối phương nhiều nhất Man City.
Ở mùa giải thứ ba chơi bóng trong màu áo đội bóng chủ sân Etihad, Rodri ngày càng chứng tỏ tầm quan trọng của mình với sự tiến bộ không ngừng nghỉ. Theo lý giải của Guardiola, một trong những lý do cho sự thăng hoa của Rodri mùa này chính là việc anh đã biết tĩnh hơn. Nhà cầm quân người Tây Ban Nha cho biết: “Mùa trước, cậu ấy di chuyển quá nhiều. Tiền vệ trụ phải đứng yên, không di chuyển. Giống như nếu bạn lái xe mà lại xuống ghế sau thì chỉ có đâm. Tài xế phải ngồi trước”. Nhận xét này cũng trùng với những gì Javier Calleja, cựu giám đốc học viện Villarreal, từng nói về Rodri: “Ban đầu, Rodri muốn làm nhiều hơn những gì chúng tôi kỳ vọng, cậu ấy chạy quá nhiều. Dần dần, cậu ấy cân bằng hơn và học cách có mặt đúng vị trí”.
Chúng ta vẫn thường nói chạy nhiều mới ra chiến thuật, tuy nhiên có những lúc không cần chạy mà chỉ cần hành động đúng nhịp, vậy là đủ. Nhưng có lẽ một lý do nữa cho việc Rodri đang thi đấu ổn định chính là việc mùa này anh không phải quán xuyến khoảng không gian lớn khi phòng ngự. Những mùa giải trước, Rodri cho thấy anh không phù hợp trong vai trò tiền vệ trụ trong hàng tiền vệ 3 người khi 2 tiền vệ trung tâm còn lại có thiên hướng dâng cao và để lộ nhiều khoảng trống mà một mình Rodri không thể nào bù đắp.
Ảnh: Getty Images
Pep Guardiola sau đó có những giải pháp, ví dụ như chuyển sang sơ đồ 4-2-3-1, xếp Ilkay Gundogan chơi cạnh Rodri để khoả lấp những vùng không gian mà tiền vệ người Tây Ban Nha không cáng đáng được. Mùa giải này, Man City trở lại với đội hình 4-3-3, nhưng thực chất hệ thống khi tấn công luôn có Joao Cancelo từ cánh trái bó vào trong hoặc một tiền vệ trung tâm lùi xuống đá cạnh Rodri. Giống như Johan Cruyff từng dạy Pep Guardiola một bài học kinh điển: “Nếu tôi phải phòng ngự toàn bộ không gian, tôi là hậu vệ rất kém. Nhưng nếu phòng ngự một khu vực, tôi là hậu vệ giỏi nhất”. Bài học đó được Guardiola truyền thụ cho Busquets và dường như giờ đây ông đang phần nào đó áp dụng cho Rodri.
Rodri ngày một hoàn thiện mình và đang âm thầm cùng Manchester City thăng hoa. “Những tiền vệ trụ xuất sắc nhất không xuất hiện trên mặt báo mà họ ẩn sau đội bóng. Nhưng đội bóng chơi tốt chính nhờ sự xuất sắc của họ”, câu nói của Pep Guardiola đang đúng hơn bao giờ hết về Rodri.
Trong số tất cả những điều Pep Guardiola nói về những khó khăn của Manchester City sau thất bại 1-4 trên sân Sporting Lisbon, có một câu trả lời của ông cho một câu hỏi không liên quan có lẽ là điều đáng chú ý nhất.