Mikel Arteta và mối lương duyên định mệnh với “Pháo thủ”

“Cảm ơn vì sự ủng hộ và kiên nhẫn của các bạn”, đó là điều HLV Mikel Arteta nhắn nhủ với người hâm mộ Arsenal bên lề sự kiện Lễ trao giải Football London Award. Sau những sóng gió, thuyền trưởng người Tây Ban Nha đang dần đưa con tàu Arsenal của mình đến với vùng đất có nắng ấm.

Trong bài viết cách đây chưa lâu trên Tạp chí FourFourTwo, tác giả Mark White sử dụng phép chơi chữ từ cái họ Arteta của HLV người Tây Ban Nha: “ARTistic”, “ETiquette”, “Arsenal” (Nghệ thuật; nghi thức/quy tắc; Arsenal). Nếu bạn vẫn chưa nhận ra thì ghép một vài chữ cái đầu của ba từ này, chúng ta sẽ được từ Arteta. 

Sau 3 năm dẫn dắt Arsenal, Mikel Arteta thực sự đã xây dựng cho đội bóng này một lối chơi đầy nghệ thuật cùng những quy tắc tạo nên một tập thể đoàn kết, bền vững. Dù là một HLV trẻ, song, Arteta đã chuẩn bị cho công việc này từ rất lâu, ngay từ những ngày còn đang thi đấu. Thậm chí có những chỉ dấu dường như gắn kết anh với công việc này ngay từ thời điểm ấy.

Người cố vấn của Pep Guardiola

Pep Guardiola sinh năm 1971 và trưởng thành từ La Masia đồng thời từng là một thần tượng của học viện này. Trong thời đỉnh cao trong sự nghiệp chơi bóng, ông là hình mẫu mà rất nhiều học viên thi đấu ở vị trí tiền vệ tại La Masia noi theo. Mikel Arteta - người sinh năm 1982 - là một trong số đó.

Arteta chưa bao giờ thi đấu một trận chính thức nào cho đội một Barcelona, song, ông đã từng khoác áo Barcelona ở những trận đấu giao hữu. Trận đấu đầu tiên của Arteta cho Barcelona là khi ông vào sân thay thế chính Pep Guardiola. 

“Tôi thi đấu trận đấu đầu tiên cho Barcelona năm 16 tuổi khi vào sân thế chỗ Guardiola. Guardiola là thần tượng của tôi. Rất nhiều người ở Barcelona yêu quý anh ấy bởi cá tính cũng như phẩm chất chuyên môn”, Arteta chia sẻ trong cuộc phỏng vấn trên tờ Independent vào năm 2005.

Tuy con đường sự nghiệp của cả hai người không giao nhau nhiều khi Arteta không thể khẳng định được bản thân ở Barcelona và sớm rời đội bóng để tìm vị trí chính thức, cả hai vẫn giữ liên lạc với nhau. Tháng 4/2012, Guardiola gọi điện cho Arteta để nhờ sự tư vấn khi Barcelona của ông chuẩn bị đối đầu Chelsea ở bán kết UEFA Champions League. Arteta khi đó đang khoác áo Arsenal mùa giải đầu tiên và Guardiola tin tưởng người đàn em ở Barcelona có đủ năng lực để tư vấn những điểm mạnh lẫn điểm yếu của The Blues. HLV trưởng Barcelona khi đó rất ấn tượng với những phân tích mà Arteta đưa ra và từ đó tham khảo ý kiến của tiền vệ người Tây Ban Nha nhiều hơn. Có lẽ, được một trong những chiến lược gia xuất sắc nhất thế giới gọi điện để tham khảo ý kiến dù mới chỉ là cầu thủ 30 tuổi chính là một lời khen dành cho Arteta.

Đến mùa giải 2015/2016, khi Bayern Munich mà Guardiola dẫn dắt đối đầu Arsenal ở Champions League, cả hai có cơ hội gặp lại và trò chuyện với nhau trên sân cỏ. Tại đây, Guardiola nói rằng ông muốn làm việc cùng Arteta nếu ông tới Anh làm việc. Không lâu sau đó, Pep Guardiola trở thành HLV trưởng của Manchester City còn Mikel Arteta giải nghệ trong màu áo Arsenal. Arteta đã từ chối lời đề nghị trở thành Giám đốc Học viện Arsenal từ Arsene Wenger hay gia nhập ban huấn luyện của Mauricio Pochettino để hội ngộ với Guardiola.

Cùng nhau, họ đã giúp Manchester City trở thành thế lực thống trị ở Premier League. Arteta trở thành người cộng sự đắc lực và cánh tay phải của Guardiola đồng thời tạo tầm ảnh hưởng tích cực lên rất nhiều cầu thủ như Leroy Sane, Oleksandr Zinchenko hay Raheem Sterling.

Người cứu rỗi Arsenal

Trong một chia sẻ cách đây chưa lâu, Pep Guardiola cho biết: “Thời còn làm việc cùng nhau, tôi nhớ mỗi khi đội chúng tôi ghi bàn, cậu ấy luôn nhảy lên ăn mừng, ngoại trừ trước một đội. Với đội bóng ấy, mỗi khi đội chúng tôi ghi bàn, tôi ngoảnh lại thì thấy cậu ấy vẫn ngồi yên một chỗ. Đội bóng đó là Arsenal. Từ những khoảnh khắc như thế, tôi biết cậu ấy thực sự yêu quý Arsenal”.

Mối duyên của Arteta với Arsenal như định mệnh của một người cứu rỗi. Mùa giải 2011/2012, Arsenal khởi đầu thất vọng khi không thắng sau 3 vòng đầu tiên của Premier League, trong đó có thảm bại 2-8 trước Manchester United. Trong ngày cuối cùng của kỳ chuyển nhượng mùa hè - 3 ngày sau trận thua bạc nhược ấy, Arsenal mang về 4 tân binh, trong đó bao gồm Mikel Arteta. Wenger cần một người phần nào đó khỏa lấp vị trí nhạc trưởng mà Cesc Fabregas để lại, nhưng quan trọng hơn là ông cần một tập thể có độ tuổi trung bình chưa quá 24 khi ấy có thêm những con người giàu kinh nghiệm. Sự xuất hiện của Arteta hay Per Mertesacker đã mang tới điều đó.

Không mất nhiều thời gian để Arteta trở thành một trong những thủ lĩnh của tập thể Arsenal bởi chuyên môn, đạo đức, kinh nghiệm và phẩm chất lãnh đạo. Ông thường xuyên họp cùng đội ngũ phân tích video của ban huấn luyện để đánh giá những đối thủ sắp tới. Thậm chí có những cầu thủ trẻ gọi ông là “thầy” dù họ là đồng đội với nhau. Nhà báo Guillem Balague chia sẻ với FourFourTwo: “Sự vững vàng của anh ấy là điều Wenger cần thời điểm đó. Một trong những trận đấu đầu tiên của anh ấy tại Arsenal có tỷ số 0-0 khi kết thúc hiệp 1. Thời điểm đó tất cả im lặng, Wenger đứng ra một góc và để Arteta nói thay”.

Và dù từ chối lời đề nghị trở thành Giám đốc Học viện Arsenal sau khi giải nghệ, có thể thấy việc Arteta quyết định tới học hỏi từ Pep Guardiola như một bước chuẩn bị hợp lý về chuyên môn lẫn kinh nghiệm để ông trở lại với tình yêu của mình. Cuối năm 2019, một Arsenal lạc lối lại tìm đến Arteta để tìm chỗ dựa giống như cách họ đã cố gắng để đưa ông về sau thảm bại trước Manchester United vào năm 2012.

Mất một khoảng thời gian dài để Arsenal có thể thực sự chơi bóng như cách Arteta mong muốn. Chiến lược gia người Tây Ban Nha phải đương đầu với rất nhiều cơn bão ngầm bên trong đội bóng để thiết lập nên một tập thể quy củ, kỷ luật. Song, Arteta nhận được sự tin tưởng từ ông chủ, ban lãnh đạo đội bóng và những cầu thủ tin vào triết lý của ông. 

Hậu vệ Cedric Soares nói: “Mikel là người luôn chú tâm đến mọi tiểu tiết. Ông ấy luôn cố gắng chuẩn bị mọi thứ chi tiết nhất có thể”. Martin Odegaard thì khẳng định: “Mỗi ngày tôi lại học được một điều mới dưới sự dẫn dắt của Mikel. Có rất nhiều chi tiết cần chú ý mà ông ấy dặn chúng tôi như tư thế cơ thể, cách kiểm soát bóng. Ông ấy không chỉ nói mọi người phải làm gì mà còn giải thích vì sao phải làm thế. Điều đó giúp toàn đội hiểu vấn đề và cải thiện”.

Ngay sau khi trở thành HLV trưởng, chiến lược gia người Tây Ban Nha vạch ra một kế hoạch cải tổ đội bóng bao gồm 5 giai đoạn và rất tin tưởng vào nó. Mùa giải này, dù “Pháo thủ” đang thăng hoa ở ngôi đầu bảng xếp hạng Premier League khi hơn nửa mùa giải đã trôi qua, với Arteta, đội bóng này “đang ở giai đoạn 3 sớm hơn một chút so với kế hoạch” như ông chia sẻ với ESPN. 

Ông không vội vàng trước những thành công đang chờ đợi. Arsenal đang tràn trề cơ hội đoạt danh hiệu Premier League đầu tiên sau 19 năm. Nếu điều đó có xảy ra, có lẽ đó vẫn chưa phải điểm cuối trong kế hoạch mà Arteta đã vạch ra. Thay vào đó, xây dựng một triều đại thành công mang tính biểu tượng như những gì hai người thầy Wenger hay Guardiola đã làm mới là thành công tuyệt đối mà Arteta hướng đến. Và thành công ấy đang được xây đắp một cách chắc chắn từng chút một.