Sau màn trình diễn tuyệt vời của anh trong trận gặp Man United, Jose Sa đã trở thành cái tên hot với giới làm bóng đá Anh. Vậy, thủ môn người Bồ Đào Nha có những gì đáng quan tâm ? Dưới đây sẽ là phân tích của hai cây viết Tim Spears và Mark Carey về thủ môn người Bồ Đào Nha thông qua những thông số và những pha bóng xuất sắc nhất của anh.
Lịch để bàn 2025 - ấn phẩm ĐẶC BIỆT dành riêng cho fan bóng đá. Mang cả thế giới bóng đá đến với bàn làm việc của bạn!
Với các cây viết của The Athletic, phải tới tháng 10, chúng tôi mới nhận ra rằng Wolverhampton đang sở hữu 1 trong những thủ môn hàng đầu thế giới thời điểm hiện tại.
Thực sự, Jose Sa đã thay đổi hoàn toàn lối chơi của CLB kể từ khi được đem về từ Olympiakos. Với sự chắc chắn và chính xác ở khả năng phân phối bóng, cùng với đó là sự rắn rỏi trong các pha băng ra khỏi vùng an toàn, Jose Sa đã thực sự chiếm trọn niềm tin của NHM đội nhà chỉ sau một vài trận đấu đầu mùa giải.
Kể từ khi đỡ thành công cú sút tuyệt vời của Joe Gelhardt trong trận gặp Leeds United, Jose Sa đã trở thành cái tên hàng đầu trong khung gỗ Wolverhampton, qua đó giúp Bầy Sói hoàn toàn "đổi vận" ở mùa giải hiện tại.
Một trong số những người hiểu rõ Jose Sa nhất đó chính là Carl Ikeme, người đã quyết định chia sẻ những cảm nghĩ của anh về người đàn em của mình với The Athletic.
Mở đầu câu chuyện, Carl Ikeme nói về việc anh đã phát hiện tài năng của Jose Sa như thế nào: "Tôi có thể thấy ngay ở vài trận đầu tiên. Điều này giống như khi bạn theo dõi một tiền vệ và nhận ra tài nghệ của anh ấy ngay khi theo dõi cầu thủ ấy. Ngay lập tức, bạn biết họ có khả năng. Tôi đã nhìn vào Sa và nghĩ thằng bé thực sự sắc bén. Từ cách di chuyển của nó cho tới cái cách nó vượt ra khỏi đường biên cho một đường tạt. Từ cái cách nó ấy di chuyển xung quanh khung thành tới cái cách nó giao tiếp với các hậu vệ. Thực sự, cậu ấy đã chứng minh cậu ấy tuyệt như thế nào sau 20 trận rồi."
Khi Wolves quyết định thay thế Rui Patricio, người ra sân ở 102 trận bằng người đồng hương của anh, Jose Sa, nhiều người, trong đó có HLV Bồ Đào Nha, Fernando Santos, cho rằng Wolverhampton đã sai lầm khi bán đi Rui Patricio với mức giá 10 triệu Bảng để đem về một cái tên đã 28 tuổi nhưng chưa chơi ở đội một nhiều như Jose Sa với mức giá 6,8 triệu Bảng.
Thương vụ của Patricio là một thương vụ điển hình của Jorge Mendes. Cả hai thủ môn đều là người Bồ Đào Nha có liên hệ với công ty Gestifute của Mendes, cả hai CLB đều được dẫn dắt bởi các HLV người Bồ Đào Nha, đó là Bruno Lage và Jose Mourinho. Wolverhampton thời điểm đó cũng không thực sự muốn bán Patricio, còn thủ môn người Bồ Đào Nha cũng không thực sự muốn ra đi. Tuy nhiên, Roma và Mourinho lại cần một người trấn giữ khung thành mới sau khi co Marseille mượn Pau Lopez. Ngay lập tức, như một hiệu ứng Domino, Tomas Vaclik chuyển đến Olympiakos từ Sevilla để thay thế Jose Sa, còn Marko Dimitrovic chuyển từ Eibar sang Sevilla để thay Vaclik.
Ngay lập tức, Wolves đã chứng minh họ là kẻ chiến thắng sau cùng ở thương vụ này.
Những tình huống tiêu biểu của Jose Sa
"Khen thằng bé thì có mà khen cả ngày. Tôi hào hứng với nó lắm," Ikeme chia sẻ với The Athletic. "Hồi mới đến, nó vẫn chỉ là thằng trẻ con trong ngữ cảnh của đám thủ môn chúng tôi (Thời điểm đó, Sa chưa đạt được 150 trận đấu trong sự nghiệp). Tuy nhiên, khi nó đến, tôi đã nghĩ nó là thủ môn tốt, tôi chỉ chưa biết nó tốt tới mức nào thôi. Là thủ môn, tôi biết chứ. Thêm vào đó, Wolves là nhà tôi, vì vậy tôi càng có cơ hội theo dõi nó kỹ hơn."
Theo Ikeme, một trong số những điểm mạnh lớn nhất của Jose Sa chính là những đường chuyền sắc lẹm từ phần sân nhà, vốn xuất phát từ sự tự tin và nhãn quan chiến thuật tài tình của thủ môn người Bồ Đào Nha: "Phải dũng cảm và có được phán đoán tốt cho một đường chuyền. Hugo Lloris của Tottenham đã làm tốt điều đó từ lâu rồi. Sa có được một sự mạnh mẽ, vì vậy, thằng bé có thể thực hiện một pha bóng nhanh gọn nhất có thể trong khoảng thời gian cực kỳ ngắn."
Cũng như Manuel Neuer hay các thủ môn người Brazil ở Premier League như Ederson của Man City hay Alisson của Liverpool, Jose Sa có khả năng dâng cao cực kỳ tốt, một khả năng mà theo Ikema, đã giúp anh trở thành phần quan trọng nhất trong sơ đồ phòng ngự của Wolverhampton Wanderers: "Rất nhiều thủ môn sẽ dồn về. Trong khi đó, Jose lại dồn lên cao, nhờ đó, thằng bé có thể trở thành một trung vệ quét ở một vài thời điểm, điều này thực sự giúp sức rất nhiều cho hàng thủ, thậm chí giúp họ dâng cao để tạo ra một sự chắc chắn hơn cho khâu phòng ngự của đội nhà."
Một ví dụ rõ ràng nhất cho điều này đó là trận đấu gặp Burnley ở thời kỳ đầu tháng 12. Cụ thể, ở một tình huống đá phạt nhanh của Burnley, hàng thủ Wolves nhanh chóng suy suyển, qua đó giúp Maxwel Cornet dễ dàng xâm nhập vòng cấm của Bầy Sói.
Ngay lập tức, Sa băng khỏi vòng cấm để nhanh chóng tiếp cận bóng, sau đó là một pha cản phá đầy chính xác nhằm giải nguy cho hàng phòng ngự đội nhà.
"Có lúc cũng sai đấy bạn ạ," Ikeme thêm vào, bởi lẽ, Sa từng suýt khiến Wolves bị thủng lưới ở trận gặp Liverpool 3 ngày sau đó khi anh cố lao ra cản phá bóng nhưng lại cản phá trượt. Tuy nhiên, Diogo Jota cũng không thể ghi bàn vào lưới đội bóng cũ từ khoảng cách 5 mét. "Nhưng đó chính là vấn đề lớn mà bạn cần phải theo dõi vì nó giúp rất nhiều cho hàng phòng ngự. Họ biết rõ bạn ở phía sau lưng họ và bạn sẽ có thể băng ra bất cứ lúc nào."
Một điều nữa cũng được Ikeme chỉ ra, đó là khi các hậu vệ biết thủ môn không dâng cao, họ sẽ có xu hướng di chuyển theo các hướng từ phía sau: "Nếu các hậu vệ nghĩ họ phải di chuyển từ hướng phía sau vì thủ môn không ra khỏivòng cấm, họ sẽ nhanh chóng lùi về vài mét, tạo ra một lỗ hổng không chỉ cho hàng hậu vệ mà còn cho hàng tiền vệ, thậm chí là các cầu thủ cánh và các tiền đạo. Nói cách khác, nó ảnh hưởng lên cả một hệ thống chứ không chỉ đơn giản là phá bóng."
Conor Coady đang dần lấy lại phong độ của mình, vì vậy, anh sẽ cần một cầu thủ có lối chơi thiên về chân tốt như Jose Sa, người thường xuyên lấp đầy những khoảng trống mà Coady phải bảo vệ trước đó.
Bản thân Ikema cũng thấy được điều này: "Coads thi đấu tốt trong nhiều năm rồi, thế nhưng, phải đến khi Sa đến, tôi mới thấy thằng bé cải thiện nhiều hơn. Thực sự, chúng đã tạo ra được ảnh hưởng tốt lên nhau. Rui không phải là dạng thủ môn thi đấu mạnh mẽ bên ngoài vòng cấm, dù cậu ta là người có nhiều pha cứu thua quan trọng nhất. Trong khi đó, Jose mạnh mẽ hơn, có lẽ vì vậy mà Coads được nhờ nhiều hơn. Thằng bé đọc trận đấu rất tốt, nhờ đó mà nó luôn có mối quan hệ tốt với các đồng đội ở hàng hậu vệ."
Như đã nói ở trên, thứ làm nên tên tuổi của Jose Sa đó chính là những pha phát động bóng, dù là từ đường chuyền dài cho tới đường chuyền ngắn hay từ những pha ném bóng dài, ném bóng ngắn lên tuyến trên, Sa đều làm rất tốt. Anh cũng là thủ môn không ngại ngần "làm khó" đối thủ như cái cách anh khiến Amaando Broja của Southampton gặp khó trong trận thắng 3-1 trên sân nhà Molineaux.
"Đó là một thứ vũ khí khác của toàn đội, thằng bé có được khả năng phát động bóng cực tốt." Ikeme chia sẻ.
Những cú thả bóng bằng tay sau đó sút thẳng lên tuyến trên, theo Ikema, là một kỹ năng mà anh không thể làm tốt.
Trước Liverpool hồi tháng trước, Sa đã đưa bóng cho Adama Traore thành công bằng một đường chuyền xuyên qua hàng tiền vệ.
Đường chuyền này chính xác tới mức ngay khi có được bóng, Traore đã nhanh chóng thực hiện một pha tấn công cho Bầy Sói.
Là một thủ môn, đương nhiên kỹ năng tốt nhất của Sa đó là kỹ năng cản phá bóng, một kỹ năng đã khiến BLV Gary Neville của đài Sky Sports gọi anh là bản hợp đồng đắt giá nhất của mùa giải.
Để xem xét khả năng của Jose Sa, chúng ta có thể nhìn vào 2 tình huống dưới đây, được rút ra từ các trận đấu gặp Liverpool và Chelsea của Wolverhampton Wanderers ở Premier League.
Đầu tiên, ở trận gặp Liverpool, sau khi nhận ra cầu thủ người Senegal đã xâm nhập vòng cấm của mình thành công, Jose Sa nhanh chóng thủ thế như trong hình bên dưới.
Ngay khi Sadio Mane thực hiện cú sút, Jose Sa lập tức đưa tay phải của mình ra để cản phá thành công hướng bóng lên thẳng xà ngang khung thành Wolverhampton.
Một vài tuần sau đó, khi Chelsea có chuyến hành quân tới sân Molineaux, Christian Pulisic đã vượt qua hàng hậu vệ của Wolves để vào được vòng cấm khi đồng hồ đã điểm phút thứ 77 của trận đấu.
Tuy nhiên, Sa nhanh chóng nhận ra hướng sút của cầu thủ người Mỹ, và cũng như trường hợp của Mane, cú sút của Christian Pulisic đã bị cái tay trái của Jose Sa cản phá thành công.
Jose Sa qua những con số
Chúng ta đều đã thấy Jose Sa thi đấu tốt và có nhãn quan chiến thuật tuyệt vời như thế nào sau các tình huống kể trên, tuy nhiên, vẫn còn một câu hỏi nữa bị bỏ ngỏ: những điều tuyệt vời trên của Jose Sa có bền vững ở mùa giải năm nay ? Câu trả lời nằm ở những thống kê về cầu thủ người Bồ Đào Nha được trang thống kê Opta cung cấp
Sẽ là không sai khi nói rằng sự tự tin mà Jose Sa có được khi thi đấu ở Hy Lạp đã trở thành một trong những yếu tố chính giúp Wolves có được thành công ở hàng phòng ngự, thậm chí, giúp Wolverhampton nằm trong số các CLB hàng đầu Châu Âu tốt nhất về mặt phòng ngự mùa này, không chỉ ở mặt cứu thua, mà còn ở độ gắt gao và những pha băng ra khỏi đường biên.
Có thể thấy, Rui Patricio, tiền nhiệm của Jose Sa, rất khác với cậu đàn em đồng hương. Cụ thể, theo thống kê của Opta, trong 3 mùa giải thi đấu cho Wolves, Patricio chỉ có được 9 pha "quét bóng", tức những pha băng ra khỏi hàng phòng ngự để cắt một đường chuyền hay để "hạ đo ván" một cầu thủ đối phương, sau 112 trận. Trong khi đó, Sa đã thực hiện những pha bóng như thế tới 16 lần sau 20 trận mùa này.
Sa đã thực hiện những pha bóng như thế tới 16 lần sau 20 trận mùa này.
Về mặt phát bóng, OPTA lại một lần nữa khiến chúng ta nể phục với tài phát động cơ hội của thủ môn người Bồ Đào Nha. Cụ thể, Jose Sa, tính đến thời điểm này của mùa giải, đã thực hiện thành công 3 cơ hội của mình, bằng với Robert Sanchez của Brighton và Wayne Hennesey của Burnley và nhiều hơn của Hugo Lloris bên phía Tottenham, người chỉ tạo ra được 2 cơ hội tính đến thời điểm này của mùa giải.
Một điều nữa cũng được Opta nêu ra đó là Jose Sa nằm trong số những thủ môn, người còn lầ Ben Foster của Watford, có được một pha kiến tạo mùa này, cụ thể, đó là đường chuyền dài lên tuyến trên cho Raul Jimenez ghi bàn đầu tiên kể từ ngày trở lại vì chấn thương anh gặp phải trong trận gặp Southampton hồi tháng 9 năm ngoái, trận đấu mà Wolverhampton đã giành chiến thắng với tỷ số 1-0.
Số cơ hội tạo ra
Để thấy được Jose Sa chặn bóng tốt như thế nào, chúng ta sẽ nhìn vào số bàn thắng anh chặn đứng thành công, tức thông số "bàn thắng được ngăn cản thành công".
Để tính toán thông số này, chúng ta cần có 2 thông số phụ, đó là thông số "bàn thắng kỳ vọng trúng đích" (xGOT-BTV) mà anh phải đối mặt, tức chất lượng của những pha bóng trúng đích mà các thủ môn phải đối mặt. Thông số này dựa vào rất nhiều yếu tố như bóng được đặt ở đâu xung quanh vị trí khung thành cũng như góc của vị trí sút bóng.
Thông số thứ hai đó là anh có thể chặn được bao nhêu bàn,
Số bàn ngăn chặn thành công đơn giản là tỷ lệ giữa số bàn thắng một thủ môn để lọt lưới và số bàn thắng anh được trông chờ sẽ ngăn chặn thành công. Khi nhìn vào danh sách các thủ môn thi đấu hơn 900 phút ở Premier League mùa này, Sa là người đứng đầu khi chỉ để thủng lưới ít hơn 6 bàn so với kỳ vọng.
Trong hình dưới đây, vòng tròn đỏ trên biểu đồ thể hiện bàn thắng mà Sa đã để lọt lưới, còn vòng tròn đen thể hiện những bàn thắng bị anh từ chối. Vòng tròn càng lớn, chất lượng của cơ hội càng cao. Ở đây, chúng ta có thể thấy rằng những pha cản phá hàng đầu của anh dều đến từ cánh phải của khung thành.
Tương lai tươi sáng cho Jose Sa
Là một đội bóng có duyên với các thủ môn khi luôn đem về những món hàng đầy chất lượng như Matt Murray, Wayne Hennessey, Rui Patricio và Carl Ikeme, vậy nên, không có gì lạ khi Wolverhampton tiếp tục có được một Jose Sa đầy chắc chắn án ngữ trước khung thành đội chủ sân Molineaux.
Khi nhìn vào những gì mà cậu đàn em của mình làm được cho tới lúc này, Carl Ikeme tỏ rõ sự vui mừng: "Tôi thực sự hào hứng với sự nghiệp của thằng bé ở Wolves. Nó thực sự là thủ môn hàng đầu Premier League đấy." Một lời nhận xét khó có thể gây tranh cãi, ít ra là cho tới thời điểm này của mùa giải.
Trước mắt Jose Sa sẽ là một bầu trời Premier League rộng lớn, một giải đấu đầy khắc nghiệt với các cầu thủ "cả gan" đặt chân tới đây khi đã bước vào độ tuổi "chín" của sự nghiệp. Tuy nhiên, với sự trợ giúp của những người đàn anh như Carl Ikeme, cùng với đó là sự cổ vũ của các khán giả đội nhà, chắc chắn thủ môn người Bồ Đào Nha sẽ vững tin hơn trên con đường chinh phục giải đấu đầy vinh quang nhưng cũng lắm khắc nghiệt của xứ sở Sương Mù.
Dịch từ bài viết của hai cây viết Mark Carey và Tim Spears cho trang The Athletic.
Trong số tất cả những điều Pep Guardiola nói về những khó khăn của Manchester City sau thất bại 1-4 trên sân Sporting Lisbon, có một câu trả lời của ông cho một câu hỏi không liên quan có lẽ là điều đáng chú ý nhất.
Trận đấu khép lại, Luis Diaz rời sân Anfield với danh hiệu "Cầu thủ xuất sắc nhất trận" và ôm quả bóng Champions League sau khi đã lập một cú hattrick vào lưới Bayer Leverkusen. Và vẫn như thường lệ, trên quả bóng ấy lại có đầy đủ chữ ký của đồng đội để giúp Diaz lưu giữ lại chút kỷ niệm về một đêm huyền ảo của mình tại Anfield.