Federico Chiesa: Tài năng đang mắc kẹt trong lối mòn

It’s been a "periodaccio". (Đó là một khoảng thời gian tồi tệ và đầy khó khăn). Đó là cách mà Federico Chiesa nhận định về quãng thời gian một tháng vừa qua tại Juventus. Một chuỗi ngày thực sự tồi tệ với đội bóng. Thắng lợi vào hôm thứ Ba trước Lazio trong trận bán kết lượt đi của Coppa Italia là chiến thắng đầu tiên của Juventus sau hơn một tháng. Và tất nhiên chiến thắng ấy cũng không thể giúp tâm trạng của cả đội cải thiện quá nhiều.

Juventus đã bị một số cổ động viên huýt sáo trong khoảng thời gian nghỉ giữa trận. Điều này làm HLV Max Allegri cảm thấy thất vọng và một trong số những cầu thủ giàu kinh nghiệm trong đội hình của ông là Alex Sandro cũng phải nhận những lời chỉ trích. Dẫu vậy, nhóm ultras của Juventus vẫn đứng lên để bảo vệ đội bóng, họ đã giơ cao chiếc loa và nói với phần còn lại của sân vận động rằng những kẻ chỉ trích là "một đám người tồi tệ". Tuy nhiên, cá nhân Chiesa đã hiểu về sự chỉ trích đó và tỏ ra đồng cảm với cổ động viên. Anh nói: "Ở Juventus, bạn luôn phải đạt trạng thái phong độ là 110%. Đúng, nơi đây có áp lực rất lớn. Juventus là một câu lạc bộ lịch sử với 12 triệu người hâm mộ tại Italia. Chính vì thế việc có áp lực lên chúng tôi là đúng. Sự chỉ trích từ người hâm mộ về phong độ của chúng tôi là điều công bằng". 

Bàn mở tỉ số của Chiesa đem lại một chút nhẹ nhõm cho cả đội. Đồng đội của Chiesa tại đội tuyển quốc gia Italia - Andrea Cambiaso đã chia cắt hàng phòng ngự của Lazio bằng một đường chọc khe từ phía sau và tạo ra một cơ hội đầy bất ngờ để Chiesa có cơ hội một đấu một với thủ môn đối phương. Có cảm giác đó là cơ hội tốt nhất mà Chiesa có được trong vài tháng qua và tất nhiên cầu thủ người Italia đã tận dụng cơ hội khi nó đến với mình. Đồng đội tác chiến trên hàng công của Chiesa là Dusan Vlahovic - người vắng mặt ở trận đấu trước đó với Lazio tại Serie A đã ghi bàn thắng thứ 2 để giúp Juventus có lợi thế hai bàn. Và từ đó mọi thứ đã trở lại với những thứ đã được mong đợi tại Turin.

Cả hai đã ghi bàn trong chiến thắng ở trận mở màn mùa giải tại Udine vào tháng 8 năm ngoái - đó là một đêm hứa hẹn mở ra một điều gì đó mới mẻ và tích cực với đội bóng. Chiesa chia sẻ: "Chúng tôi chơi cực kỳ quyết tâm. Cả đội đã gây áp lực tầm cao. Juventus phải tiếp tục chơi theo cách này và không phải lúc nào cũng chơi theo kiểu phòng ngự. Đây là thời kì của bóng đá hiện đại rồi". Giờ đây sự quan tâm đến Andrea Cambiaso trong vai trò của một cầu thủ chạy cánh đảo ngược đã được xem xét và nó cũng là cơ hội để giải phóng giá trị của Chiesa. Trợ lý của Allegri - ông Francesco Manganelli cho rằng: "Chiesa đáng ra phải ghi được từ 14 đến 16 bàn một mùa". Allegri cũng chia sẻ: "Việc ép Chiesa chơi ở một vị trí quá rộng làm giảm giá trị của cậu ấy trên sân".

Tuy nhiên theo thời gian, Juventus đã phần nào trở lại với bản chất chơi bóng của họ. Mặc dù mùa này không phải thi đấu ở cup Châu Âu nhưng các học trò của Max Allegri vẫn thi đấu thiếu quyết liệt, thiếu sức ép tới đối phương và chỉ chăm chăm tới khâu phòng ngự. Chiesa thì được chuyển về chơi rộng hơn trên hàng công. Dù có những biến động nhưng nhìn chung đội bóng vẫn duy trì được hiệu suất tốt có được những thắng lợi quan trọng. Chiến thắng 3-0 trước Lecce vào giữa tháng 1 là thắng lợi mang ý nghĩa lớn nhất với Juventus trong gần 5 năm qua. Đó là trận thắng thứ 300 trong sự nghiệp cầm quân của Max Allegri tại Serie A và nó đồng thời giúp Juventus vươn lên dẫn đầu BXH với 1 điểm cách biệt với đội xếp sau. Tuy nhiên sau đó mọi thứ bắt đầu trở nên tồi tệ dần. Arkadiusz Milik đã để Juventus phải chơi với 10 người trong trận đấu Empoli và sự thiệt thòi vệ mặt quân số đó đã khiến Juventus chỉ có được 1 điểm trong trận cầu mà họ được dự báo sẽ có được 3 điểm trọn vẹn. Và kể từ thời điểm đó, phong độ của Juventus càng ngày càng giống với một đội bóng đang chiến đấu cho việc tránh phải xuống hạng hơn là tâm thế của một đội bóng đang cạnh tranh cho chức vô địch.

Và một điểm có được trước Lecce chính là điểm số để thay đổi cục diện của cả mùa giải.

Inter Milan đã đánh bại Juventus ở trận đấu vào cuối tuần sau đó - một trận đấu mang tính chất quyết định đến chức vô địch mùa này. Thời điểm đó, Inter Milan vẫn còn một trận đấu chưa đá tại Serie A do phải thi đấu trận tranh Siêu cup Italia tại Ả-rập Xê-út với Napoli. Việc họ đánh bại Juventus tại Giuseppe Meazza sẽ giúp họ nới rộng cách biệt với đối thủ của mình lên thành 4 điểm. Nhưng trên thực tế kết quả ngày hôm đó giống như một trận thua 7 điểm vì Inter Milan được kỳ vọng sẽ thắng tất cả những trận đấu còn lại trong năm 2024 tại Serie A và chẳng ai tin họ sẽ đánh mất điểm số ở những trận đấu bù của mình. Sau trận đấu với Inter, Chiesa chia sẻ: "Trận thua trước Inter hoặc trận hòa 1-1 với Empoli khiến chúng tôi có cảm giác có chút gì đó đắng đắng trong miệng. Đơn giản là gì chúng tôi hiểu rằng cơ hội giành Scudetto mùa này đã không còn nữa. Nhưng tình hình có thể đã khác với những gì đã xảy ra".

Một mặt, Juventus đã phải trải qua một sự suy giảm về những thống kê liên quan đến trận đấu. Chỉ số bàn thắng kỳ vòng (xG) từ 4 giờ đây họ đang tụt xuống 3 trên bảng xếp hạng. Hóa ra thông số của họ tốt là bởi Vlahovic, Cambiaso và Federico Gatti đã có những lần xuất hiện kịp thời để ghi những bàn thắng cho Juventus vào những phút bù giờ trước Salernitana, Monza hay Verona. Dẫu vậy như lời Chiesa đã chia sẻ, Juventus đã đánh mất cơ hội để cạnh tranh chức vô địch.

Một bàn phản lưới của Gatti đã tạo ra sự khác biệt trong trận đấu với Inter. Vào tháng trước, việc thiếu kỷ luật của Milik đã có phần lây lan sang Vlahovic khi anh này cũng bị đuổi khỏi sân một cách không cần thiết trong trận hòa 0-0 với Genoa. Các cơ hội cũng không được tận dụng một cách triệt để khi Vlahovic bỏ lỡ cả tá cơ hội khi thi đấu tại Naples. Và cùng lúc đó, đội bóng đã giữ sạch lưới nhiều nhất trong 2/3 mùa giải so với các đội bóng khác trong năm giải đấu hàng đầu ở châu Âu lại bắt đầu để thủng lưới. Chính từ đây những vấn đề đã bắt đầu trở nên nghiêm trọng hơn, các cầu thủ ở thế hệ kế cận của Juventus bắt đầu phải thi đấu trong hoàn cảnh khó khăn hơn và cũng dễ mắc những sai lầm mang tính quyết định hơn. Joseph Nonge vào sân và khiến Juventus phải chịu một quả phạt đền ở những phút cuối trong trận thua 1-2 trước Napoli. Một cầu thủ dự bị khác, Nikola Sekulov - người đã để lọt Adam Marusic (Lazio) ghi bàn duy nhất ở phút bù giờ giúp đội chủ nhà Lazio giành thắng lợi ở cuối tuần trước.

Ngay cả trước khi Juventus bắt đầu có dấu hiệu sa sút, Chiesa đã phải đối mặt với một giai đoạn rất khó khăn. Anh bị cổ động viên huýt sáo trong trận đấu với Frosinone và mất suất đá chính tạm thời cho Kenan Yildiz - một cầu thủ ngoài việc nhanh chóng được công nhận là tài năng tiếp theo của Serie A thì cũng được cho là có sự hòa hợp tốt hơn với Vlahovic. Dù có những thời kỳ khó khăn và có một vài trận đấu không ấn tượng, nhưng việc thi đấu không được tốt của Chiesa không bao giờ làm giảm sự uy tín của anh. Kể cả khi tới tuổi 26, Chiesa vẫn chưa bao giờ ghi được ít nhất 10 bàn thắng/mùa giải tại Serie A thì anh vẫn được coi là một trong những cầu thủ tài năng nhất của Italia vào lúc này. Điều này cho thấy sự nhận thức về tài năng của Chiesa không phụ thuộc hoàn toàn vào số lượng bàn thắng mà anh ghi được trong một mùa giải. Để có cái nhìn rõ ràng hơn chúng ta có thể nhìn sang một cái tên cùng thời với Chiesa là Riccardo Orsolini - cầu thủ đã ghi được hơn 10 bàn tại Serie A trong hai mùa giải liên tiếp. Domenico Berardi còn làm được điều trên 2 lần trước khi tròn 21 tuổi tại Sassuolo và đã có hơn 100 bàn thắng ở giải đấu hàng đầu nước Ý. Tiền đạo sinh năm 1994 vẫn luôn là cái tên để giúp đội bóng anh thi đấu có được sự ổn định.

Cả hai cầu thủ kể trên không giống như trường hợp của Chiesa. Và tất nhiên chúng ta không thể phủ nhận rằng chính Chiesa đã là người nắm bắt được cơ hội tại EURO 2020 và vượt mặt Berardi. Bản thân Chiesa đã lấy đi vị trí trên hàng công tuyển Ý của Berardi khi ghi các bàn thắng quan trọng trong hiệp phụ khi Italia đối đầu với tuyển Áo và cả trong trận bán kết với Tây Ban Nha. Nhưng ở giải đấu năm đó, Chiesa cũng không phải là cầu thủ giành giải Cầu thủ xuất sắc nhất giải. Năm đó người cầm giải thưởng đó là Gigio Donnarumma - cầu thủ hiện đang có phong độ tốt nhất và có lẽ vẫn là một trong những tài năng của bóng đá Italia. Mọi người có lẽ cũng quên đi một nhân vật đã thay đổi cuộc chơi của Italia cho đến khi anh gặp phải chấn thương Achilles là Leonardo Spinazzola - cầu thủ mà sau này đã không thể phục hồi phong độ kể từ chấn thương đáng tiếc ngày đó.

Trong thời gian đó, Chiesa cũng đã phải đối mặt với một chấn thương nặng. 6 tháng sau khi cùng Italia lên đăng quang tại EURO, Chiesa đã gặp phải một chấn thương nghiêm trọng ở đầu gối trái. Chấn thương đó đã khiến Chiesa phải rời xa sân cỏ trong gần một năm. Đây cũng được coi là yếu tố làm giảm nhẹ tính nghiêm trọng trong nhiệm kỳ thứ hai của Allegri tại Juventus giống như cách mà ông không thể kiểm soát được việc Paul Pogba bị trượt bài test doping ở thời gian gần đây.

Sự trở lại của Chiesa được coi là một thách thức rất lớn. Sau một vài trận đấu được vào sân từ băng ghế dự bị để tìm lại cảm giác, lần ra sân đầu tiên của Chiesa là ở trận thua 1-5 trước Napoli vào tháng 1 năm 2023. Khvicha Kvaratskhelia cùng với Rafael Leao, là những cầu thủ chạy cánh trái tốt nhất trong giải đã chỉ ra những lỗ hổng của Chiesa - cầu thủ thường xuyên thi đấu không có sự đồng nhất (ở đây nói đến việc Chiesa thường có xu hướng hoạt động tự do và không có vị trí cố định trên sân). Đối với nhiều người, Chiesa giờ đang được đặt vào một vị trí mà không phải sở trưởng của anh - một cầu thủ chạy cánh phải. Đây mặc dù là vị trí mà anh đã tạo nên tiếng tăm của bản thân khi còn nhỏ tại Fiorentina và huấn luyện viên Allegri cũng đã làm rõ rằng anh chơi rất tốt tại VCK Euro 2020 cho đội tuyển Ý ở vị trí này. Nhưng sau cùng thì đây có lẽ không phải là một vị trí được coi là sở trường cho Chiesa.

Việc bị trừ điểm rồi sau đó được khôi phục lại phần nào đó đã làm Juventus mất phương hướng trong phần còn lại của mùa giải năm ngoái. Thời điểm đó Chiesa vẫn cảm nhận được bản thân mình đang trở lại với thể lực tốt nhất. Ở mùa này, anh vẫn nhận được sự mong đợi nhiều hơn từ người hâm mộ và cá nhân Chiesa cũng đã có câu trả lời bằng khởi đầu đầy mạnh mẽ. Anh ghi 4 bàn thắng trong 5 trận đầu tiên của Juventus. Nó cho thấy có thể Chiesa đang trải qua mùa giải tốt nhất của bản thân tại Juventus nhưng trên thực tế nó lại không diễn ra suôn sẻ như vậy.

Phong cách thi đấu của Juventus thường được sử dụng như là một lời biện minh hoặc lý do cho các vấn đề của đội. Dữ liệu từ Opta cho thấy Juventus đứng ở nửa dưới của bảng xếp hạng về "field tilt" (một chỉ số đo lường việc chiếm ưu thế về phạm vi kiểm soát của một đội bóng bằng cách đo tỷ lệ sở hữu bóng của họ trong một trận đấu, chỉ tính các cú chạm bóng hoặc đường chuyền khi tấn công). Nói cách khác thì Juventus đang chơi bóng rất xa khỏi khung thành của đối phương. Nhìn nhận theo một góc độ khác, bạn có thể nghĩ rằng điều này sẽ phù hợp với điểm mạnh của Chiesa - khả năng phản công. Nhưng trên thực tế lại không phải như vậy. Juventus đứng thứ 8 về số lần xâm nhập vào vòng cấm đối phương tại Serie A. Vlahovic vẫn ghi được tới 16 bàn thắng và cũng đã vượt qua thông số bàn thắng kỳ vọng của bản thân, cá nhân tiền đạo người Serbia cũng nỗ lực để chuyển đổi những cơ hội khó khăn thành bàn thắng. Tổng số bàn thắng của Vlahovic thậm chí còn tốt hơn nếu như anh không đá hỏng phạt đền ở trận đấu với Empoli và Monza.

Nhưng trái lại với phong độ của Vlahovic, Chiesa dường như đã làm cho một công việc khó khăn trở nên càng khó hơn (cũng giống với trường hợp của Moise Kean không ghi bàn). Allegri cho biết bàn thắng của Chiesa vào hôm thứ Ba tại Coppa Italia đến từ một lời khuyên đơn giản trong giờ nghỉ giải lao. "Tôi nói với Chiesa hãy chạy vào khung thành. Đó là sự thật," Allegri tiết lộ trên Mediaset. "Khi tôi nói rằng bóng đá là một trò chơi đơn giản... Tất cả những gì tôi nói là hãy chạy vào khung thành và chúng ta sẽ tìm ra giải pháp."

Những điều tưởng chừng đơn giản và bình thường có thể làm sáng tỏ một phần nào đó về cách Chiesa chơi bóng. Chiesa thường có xu hướng dẫn bóng rộng về phía cánh và tự đặt bản thân mình vào một tình thế phải đối đầu với hai đến ba cầu thủ phòng ngự của đối phương. Điều này cũng giải thích một phần cho chỉ số về kỹ năng đi bóng của cầu thủ người Italia. Anh đã thực hiện trung bình 1,46 lần dẫn bóng mỗi 90 phút với tỷ lệ thành công là 37,5% trong mùa giải này. 

Một lời giải thích khác để chúng ta cân nhắc và cân bằng sự phê phán về chiến thuật của Juventus rằng Chiesa không bao giờ có được kỹ năng gây khó chịu cho đối thủ như Kvara hay Leao. Bản thân cầu thủ người Italia gần như luôn phụ thuộc vào tốc độ của bản thân, cố gắng đẩy bóng qua đối thủ và đánh bại họ trong cuộc đua tốc độ. Điều này sẽ rất khó để thực hiện đi thực hiện lại nếu như bạn chơi box-to-box nhiều thời gian hơn là chơi ở vị trí cao trên hàng tấn công. Thêm vào đó, việc này cũng rất dễ để bắt bài. Tất cả điều này sẽ không còn quá quan trọng nếu như Chiesa có thể tạo ra nhiều kiến tạo như Leao của Milan (12 kiến tạo trên mọi mặt trận) và ngôi sao của Napoli - Kvara (6 kiến tạo trên mọi mặt trận). Nhưng tiếc là Chiesa không thể có được thành tích đó.

So sánh Chiesa với hai cầu thủ cụ thể đó có thể là một điều có ích. Ví dụ, Leao thường xuyên bị đặt ra câu hỏi như: "Khi nào anh ấy sẽ tiến bộ?" Và điều đó diễn ra trong một mùa giải với 23 lần tham gia vào bàn thắng. Trong khi đó, Kvara đã được chẩn đoán mắc hội chứng mùa thứ hai. Cầu thủ người Georgia giờ đã không đạt được phong độ như mùa trước. Nhưng khi bạn nhìn vào số liệu thống kê và trong trường hợp của một đội bóng như Napoli đang đứng giữa bảng xếp hạng vào lúc này, cầu thủ người Georgia vẫn đóng góp phần lớn vào số bàn thắng của Napoli với 16 bàn thắng+kiến tạo. Đây là một vấn đề sẽ khiến Juventus cảm thấy trăn trở bởi họ phải đánh giá xem liệu Chiesa thực sự bị kìm hãm bởi Allegri hay liệu đây đã là điểm giới hạn của tài năng người Ý. Hợp đồng của Chiesa sẽ hết hạn vào cuối mùa giải tới và họ cần phải đưa ra quyết định về tương lai của anh.

Chiesa cũng là một vấn đề khó khăn cho HLV của Italia vào lúc này là Luciano Spalletti trước thềm EURO 2024 diễn ra tại Đức. Ông đã gọi Chiesa là "Jannik Sinner" của chúng ta. Chiesa đã được Spalletti so sánh với tay vợt đã đăng quang tại giải tennis Australia Open vào hồi đầu năm - người không thể bàn cãi đang là ngôi sao lớn nhất của thể thao Italia vào thời điểm hiện tại. Nhưng Spalletti không phải là người mù thông tin. "Tôi đã quan sát các vấn đề của Chiesa," ông nói. "Nhưng ở đội tuyển quốc gia, vai trò của một số cầu thủ thay đổi và hiệu suất của họ cũng như vậy." Hiệu suất của Chiesa trong trận đấu với Bắc Macedonia gần như đã giúp họ đảm bảo vé dự VCK Euro. Dẫu vậy nhà đương kim vô địch EURO không thể hoàn toàn dựa vào phong độ đó để có được sự tự tin vào tháng 6 tới.

Khi Juventus chuẩn bị đấu với câu lạc bộ cũ của Chiesa là Fiorentina vào cuối tuần này, anh vẫn cần phải chứng minh rằng 50 triệu euro mà Juventus đã bỏ ra để mang anh về là xứng đáng.

Theo James Horncastle (The Athletic)