Euro 2024: Cơ hội cuối cùng của Gareth Southgate

Euro 2024 là giải đấu trực tiếp quyết định tương lai của HLV Gareth Southgate tại ĐT Anh, ông có thể sẽ ra đi nếu “Tam sư” thất bại trên đất Đức. 

 

1 tuần trước ngày ra quân của tuyển Anh tại Euro 2024, HLV trưởng Gareth Southgate nói về tương lai của mình. “Nếu chúng tôi không vô địch, có lẽ tôi sẽ không ở đây nữa”, vị chiến lược gia 53 tuổi chia sẻ. 

Gareth Southgate gọi Euro 2024 là “cơ hội cuối cùng” của mình tại ĐT Anh. Ông không kỳ vọng NHM “Tam sư” tiếp tục kiên nhẫn với mình nếu tuyển Anh một lần nữa thất bại trong việc tìm kiếm danh hiệu. “Tôi đã ở đây gần 8 năm và chúng tôi đã đến gần những danh hiệu. Vậy nên tôi biết rằng mình không thể nào đứng trước công chúng và nói rằng ‘làm ơn hãy kiên nhẫn thêm một chút nữa’”. 

Tùy vào màn trình diễn của tuyển Anh trên đất Đức, Euro 2024 có thể trở thành giải đấu chia tay của Gareth Southgate sau 8 năm dẫn dắt “Tam sư”, cũng có thể là cơ sở để FA (Hiệp hội bóng đá Anh) lần thứ 3 gia hạn hợp đồng với vị chiến lược gia sinh năm 1970. 

Trong gần một thập kỷ ngồi ghế nóng tuyển Anh, Gareth Southgate đang là HLV có số trận thắng cao thứ 3 lịch sử “Tam sư” (58), chỉ sau Walter Winterbottom (1946-1962) – người sở hữu 78 chiến thắng trên 139 trận và Alf Ramsey (1963-1974) – người từng giúp Anh thắng 69 trên 113 trận, Gareth Southgate mới cầm đội 95 trận. Đây là 2 HLV đầu tiên trong lịch sử “Tam sư”. Cả hai đều đã qua đời trước năm 2003, tức cách đây 21 năm. 

Trong 42 năm, từ năm 1974 (khi Alf Ramsey rời ghế lái trưởng) tới năm 2016 (khi Gareth Southgate nhậm chức), chưa có bất kỳ HLV nào của tuyển Anh có trên 47 trận thắng.  Ngoài ra, tỷ lệ thắng của Walter Winterbottom (56.1%) còn thấp hơn Gareth Southgate và Alf Ramsey (cùng 61.1%). 

Ở thời điểm Gareth Southgate mới trở thành HLV trưởng của “Tam sư”, tuyển Anh chỉ đứng thứ 12 trên BXH FIFA. Tới thời điểm hiện tại, họ đã lọt vào top 4. Về mặt danh hiệu, Alf Ramsey từng giúp “Tam sư” vô địch World Cup 1966. Sau gần 60 năm, đây vẫn là danh hiệu lớn duy nhất của tuyển Anh tính đến lúc này. Trong khi đó, Walter Winterbottom và Gareth Southgate lại trắng tay. 

Tuy nhiên, không thể vì lý do này mà khẳng định Southgate là một HLV kém cỏi. Bởi chẳng riêng gì ông, 58 năm qua, không có bất kỳ vị thuyền trưởng nào có thể giúp “Tam sư” nâng cúp, như những gì Alf Ramsey đã làm được cách đây hơn nửa thế kỷ. 

Giải đấu lớn đầu tiên của Gareth Southgate trên cương vị HLV trưởng tuyển Anh là World Cup 2018 – đấu trường chứng kiến ông trở thành vị thuyền trưởng đầu tiên trong lịch sử giúp “Tam sư” vào bán kết một kỳ World Cup, kể từ sau Sir Bobby Robson năm 1990. Trong trận bán kết gặp Croatia, hàng ngàn CĐV tuyển Anh mua áo gilet giống Gareth Southgate hay mặc để cổ vũ ông và các học trò. Nhà bán lẻ Marks & Spencer báo cáo doanh thu bán áo gilet tăng tới 35% trong trận đấu diễn ra trên đất Nga. 

“Tam sư” đứng hạng 4 tại World Cup 2018. Sau khi giải đấu kết thúc, ga tàu điện ngầm Southgate ở Enfield, London đổi tên thành “Gareth Southgate” trong 2 ngày để tri ân nhà cầm quân 47 tuổi. 

Tất nhiên, ông cũng trải qua những thời khắc khó khăn với công việc này. Gareth Southgate từng hứng chịu vô số lời chỉ trích về cách sử dụng nhân sự trong quãng thời gian ông dẫn dắt tuyển Anh. Đỉnh điểm là từ đầu tháng 6 tới cuối tháng 9/2022, tức chưa đầy 2 tháng trước ngày World Cup 2022 khởi tranh, khi đương kim á quân Euro trải qua chuỗi 6 trận không thắng (3 thua, 3 hòa) liên tiếp tại Nations League. Trong đó, thất bại muối mặt 0-4 trước Hungary trên sân nhà Molineux ngày 15/6 là cơn ác mộng kinh hoàng. 

Sau thất bại 0-1 trước Ý ngày 24/9, tức trận không thắng thứ 5 liên tiếp, chưa cần phải chờ đến trận thứ 6, tờ The Sun tạo cuộc khảo sát trên X về việc FA có nên sa thải Gareth Southgate hay không. 81.7% lượt bình chọn “Có”. Chỉ có 18.3% tài khoản chọn “Không”. 

Nhưng sau đó, Anh chơi không đến nỗi nào tại World Cup 2022 (vào tứ kết và thua đương kim vô địch Pháp – đội sau đó trở thành á quân). 1 năm trước, sau khi giúp “Tam sư” có lần đầu tiên trong lịch sử vào chung kết Euro, Gareth Southgate được FA gia hạn hợp đồng tới tháng 12/2024. 

Cựu cầu thủ Crystal Palace đã trải qua gần như mọi cung bậc cảm xúc kể từ khi làm HLV trưởng tại tuyển Anh. Từ sự hứng khởi ở World Cup 2018, cho tới cảm giác tiếc nuối khi gục ngã trước ngưỡng cửa vinh quang ở Euro 2020 và nỗi thất vọng chạm đáy ở Nations League 2022/23. 

Gareth Southgate chỉ thiếu đúng một cảm giác cuối cùng: Niềm vui trọn vẹn với một chức vô địch. Trong thời gian qua, ông như đứng giữa lằn ranh của yêu và ghét. Có những ý kiến ngợi khen Gareth Southgate vì những thành tích kể trên. Nhưng cũng có luồng ý kiến chê bai ông, cho rằng vị HLV này quá bảo thủ và yếu kém về mặt chiến thuật. 

Chỉ có một cách duy nhất để Gareth Southgate giành được sự công nhận tuyệt đối: Một danh hiệu. Khi ấy, không còn ai sẽ hoài nghi ông. Và Euro 2024, tính tới thời điểm hiện tại, là cơ hội cuối cùng để Gareth Southgate làm được điều này. 

Euro 2024 cũng là giải đấu lớn thứ 4 của ông cùng tuyển Anh, sau World Cup 2018, 2022 và Euro 2020. Ông từng 3 lần tay trắng ở những giải đấu này. Liệu “quá tam ba bận” có xảy ra với Gareth Southgate và “Tam sư” trên đất Đức hè này? Hay vị chiến lược gia 53 tuổi sẽ giúp tuyển Anh giải tỏa cơn khát danh hiệu và tiếp tục tại vị sau năm 2024?

Nếu tuyển Anh gây thất vọng, cụ thể là bị loại từ vòng bảng tại Euro 2024, Gareth Southgate sẽ phải ra đi trong tư thế cúi đầu. Nếu “Tam sư” không vô địch, nhưng cũng không gây thất vọng (vào đến bán kết hoặc chung kết), ông có thể chia tay mà không phải hổ thẹn. Nhưng kịch bản đẹp nhất, mà mọi CĐV Anh đều đang mong chờ, là một chức vô địch, cho cơ hội cuối cùng của Gareth Southgate.