Chris Smalling và cuộc báo thù của Sir Alex

Những ngày đầu hè 2008. Sir Alex Ferguson đã nhìn thấy một “viên ngọc quý” ở vị trí tiền vệ khi theo dõi trận Cardiff thắng Middlesbrough ở tứ kết Cúp FA.

Một chú nhóc 17 tuổi nhưng chơi bóng đầy chững chạc và sáng tạo ở tuyến giữa Cardiff, người khiến Sir Alex nhớ về cậu học trò yêu thích Brian Robson – cựu thủ quân “Quỷ đỏ”, từng có gắn bó sâu sắc với ông trong những ngày đầu gian khó ở Old Trafford và tất nhiên, trong cả những chiến tích đầu tiên cùng United.
 

Aaron Ramsey, tài năng giàu triển vọng nhất của lò đào tạo Cardiff chính là chú nhóc lọt vào mắt xanh của Sir Alex. Với bề dày kinh nghiệm và biệt nhãn nhìn người, Sir Alex sớm nhận thấy những phẩm chất đặc biệt ở cầu thủ 17 tuổi này. HLV gạo cội người Scotland ngay lập tức tiếp cận Dave Jones, HLV Cardiff thời điểm đó để hỏi về Ramsey. Ngay khi biết, Ramsey là một fan ruột của United, Sir Alex sớm ra quyết định: bằng mọi giá phải có tài năng trẻ này. 
 

Trước sự thúc giục của Sir Alex, BLĐ United đã ngay lập tức gửi tới Cardiff đề nghị chuyển nhượng trị giá 5 triệu bảng, kèm thêm điều khoản cho phép Ramsey ở lại Cardiff thêm 1 mùa theo HĐ mượn trước khi chính thức chuyển tới Old Trafford. Ramsey, gia đình và đại diện của cầu thủ này cũng đã gặp gỡ nói chuyện với Sir Alex vào đầu tháng Năm. Mọi chuyện diễn ra thuận lợi đến mức website chính thức của United đã nhanh nhảu đưa tin CLB đã có Ramsey – tài năng trẻ sáng giá nhất xứ Walses thời điểm đó.
 

Nhưng bằng một cách nào đó, vài ngày sau Ramsey đã từ chối gia nhập United. Thay vào đó, đích đến của tiền vệ trẻ này là Arsenal – đại kình địch của M.U. Nhưng thông tin chính thức về hợp đồng của Ramsey với Arsenal công bố sau đó không cho thấy bất kì chi tiết nào trội hơn đề nghị của United. Ramsey tới Arsenal với phí chuyển nhượng 4,8 triệu bảng và Cardiff thậm chí còn không có được “sản phẩm” xuất sắc của mình thêm 1 mùa giải theo HĐ mượn. 
 

Sau này, chính Ramsey thừa nhận, đứng trước đề nghị của cả 2 CLB hàng đầu Premier League, anh vô cùng khó nghĩ để đưa ra quyết định. Nhưng chính lời khuyên của trợ lý HLV tại Cardiff – ông Terry Burton – người có gắn bó hết sức sâu sắc với Ramsey từ khi anh còn ăn tập tại tuyến trẻ CLB này – Ramsey đã ngả sang phía Arsenal. Và Burton thì từ lâu đã có mối liên hệ mật thiết với Arsene Wenger của Arsenal. 4 năm sau ngày Ramsey gia nhập Arsenal, Burton cũng tới CLB này đảm nhiệm cương vị chuyên gia phát triển bóng đá trẻ của “Pháo thủ”.
 

Bị Arsenal nẫng tay trên tài năng trẻ sáng giá mà mình đã ngắm nghía từ trước, Sir Alex “ghim” Wenger từ thời điểm ấy và chờ ngày “phục thù”. Và cơ hội cho Sir Alex cũng đã đến. Chỉ 2 năm sau. Theo lời Sir Alex kể lại trong cuốn tự truyện Leading, ông coi việc mua bằng được một hậu vệ trẻ đang nổi như cồn của Fulham năm 2010 chính là cách để ông “rửa hận” trước đại kình địch Wenger. Arsenal tiếp cận tài năng sinh năm 1989 trước, thậm chí đã đạt được những thỏa thuận sơ bộ với hậu vệ này. Nhưng Sir Alex, thông qua người bạn lâu năm – Roy Hodgson – cũng là HLV Fulham thời điểm ấy – đã thuyết phục thành công hậu vệ 20 tuổi này gia nhập United.
 

“Revenge – báo thù” là từ mà Sir Alex đã dùng ít nhất 3 lần trong đoạn mô tả về việc ông “cướp” được Chris Smalling ngay trước mũi Wenger. Theo đúng cái cách mà Sir Alex phải hứng chịu ở thương vụ thất bại mang tên Ramsey năm 2008. Tất nhiên, Sir Alex quyết mua Smalling từ Fulham, vào đầu năm 2010, không chỉ bởi “mối hận” giữa ông và Wenger mà còn vì hậu vệ trẻ này thực sự sở hữu những phẩm chất tốt để có thể tiếp nối sự nghiệp hiển hách của những Rio Ferdinand hay Nemanja Vidic.
 

Nhưng Sir Alex, với trường hợp của Smalling – một trong 2 trung vệ cuối cùng ông mua trên cương vị HLV United trước khi nghỉ hưu (người còn lại là… Phil Jones) – chỉ đúng 1 nửa. Smalling, với năng lực không chiến tốt, kĩ năng xử lý bóng bằng chân ở chuẩn mực cao, cùng lối chơi lăn xả rõ ràng không hề thua kém bất kì hậu vệ hàng đầu nào cùng trang lứa ở thời điểm anh gia nhập United. Nhưng Smalling ấy, hệt như cái tên của anh, lại chẳng thể vươn lên đỉnh cao nhất, sau từng ấy năm ở Old Trafford.
 

Thực ra, cũng có một giai đoạn không hề ngắn, thời Louis Van Gaal dẫn dắt United, đa số đều tin rằng rốt cuộc Smalling cũng đã đạt tới độ chín để trở thành thủ lĩnh của hàng thủ “Quỷ đỏ”. Mùa đầu tiên của Van Gaal, mùa 2014/15, Smalling nhận được rất nhiều lời khen từ chiến lược gia người Hà Lan, thậm chí vào cuối mùa giải anh còn được trao băng thủ quân United, lần đầu tiên trong sự nghiệp thi đấu ở Premeir League. Trận Smalling sắm vai đội trưởng “Quỷ đỏ”, trùng hợp thay chính là đối đầu với Arsenal vào cuối tháng 5/2015. Trên khán đài Emirates hôm ấy, Sir Alex cũng có mặt, ở lô VIP, và dĩ nhiên “ông già” chẳng buồn che giấu sự mãn nguyện của mình khi nhìn vào bước trưởng thành quan trọng của gã trai từng giúp ông “phục thù” Wenger năm nào.
 

Mùa kế tiếp 2015/16, Smalling thậm chí còn thể hiện ấn tượng hơn, xứng đáng với tấm băng thủ quân United (trong những trận Wayne Rooney không thi đấu), chở thành một chỗ dựa đáng tin cậy cho đồng đội ở cả khía cạnh chuyên môn lẫn tinh thần. Cuối mùa, Smalling đứng thứ 2, sau David De Gea, ở giải thưởng cầu thủ xuất sắc nhất United (Sir Matt Busby Player of the Year) như một sự thừa nhận cho nỗ lực và cống hiến của hậu vệ này.
 

Nhưng Van Gaal bị sa thải. Jose Mourinho thế chỗ cùng với sự xuất hiện của Eric Bailly. Và Smalling, đáng tiếc thay, đã không thể cất cánh sự nghiệp dưới trướng của một HLV rất giỏi phòng ngự như “Người đặc biệt”. Ngược lại là đằng khác. Smalling, trở về với hình ảnh thất thường, thiếu ổn định của chính anh giai đoạn trước 2 mùa giải 2014/15 và 2015/16. Một Smalling hay thì rất hay nhưng dở thì dở vô cùng.
 

Hệt như cách anh thể hiện trong trận đánh lớn mới nhất của United, trên sân Etihad của đại kình dịch Man City. Đầu hiệp một, Smalling bất lực trong việc ngăn cản thủ quân đội chủ nhà Vincent Kompany phá lưới De Gea ghi bàn mở tỉ số. Và trong hàng chục phút sau đó, anh cùng các đồng đội ở hậu tuyến United thực sự mất phương hướng trong những pha phối hợp hãm thành của Man City. Nhưng trong hiệp hai, lại là một Smalling hoàn toàn khác. Với những tình huống giải nguy liên tiếp và với bàn thắng quyết định đem lại thắng lợi 3-2 cho United.
 

Smalling không ghi bàn nhiều cho United. 8 năm ở Old Trafford, anh có 9 pha lập công tại Premier League. Nhưng cả 9 bàn thắng ấy đều gắn liền với thắng lợi của “Quỷ đỏ”. Smalling thậm chí còn là cầu thủ đầu tiên ghi 2 bàn sau khi vào sân từ ghế dự bị trong một trận đấu của Premier League (trận thắng Burnley 3-1 hồi tháng 2/2015). Điều đáng chú ý hơn cả: phần lớn trong những lần lập công của Smalling đều là giúp United từ chỗ bị dẫn bàn, ngược dòng giành thắng lợi chung cuộc. 

Như cách anh phá lưới Man City tại Etihad đêm thứ Bảy. Như cách anh ghi bàn gỡ 1-2, mở ra thắng lợi cũng với tỉ số 3-2 của United trên sân Palace hồi đầu tháng trước. Như cách anh “nổ súng”, bằng một pha đánh đầu tung lưới Newcastle tại Old Trafford ở phút bù giờ hiệp đầu, giúp United dẫn lại 2-1 sau khi bất ngờ bị đội khách mở tỉ số trong thắng lợi chung cuộc 4-1 cuối tháng 11 năm ngoái. Man City, đúng 3 năm trước, có lẽ cũng không quên Smalling, người đã nhấn chìm họ với bàn thắng thứ 4 (nâng tỉ số lên 4-1) trong một trận đấu mà đội khách vượt lên dẫn bàn sớm ngay phút thứ 8 tại Old Trafford. Tháng 12/2013, trong mùa giải đầu tiên của United không còn Sir Alex trên băng ghế chỉ đạo, cũng chính Smalling là người ghi bàn rút ngắn tỉ số 1-2 trong một cuộc lội ngược dòng khác của “Quỷ đỏ” trên sân Hull City (thắng 3-2 chung cuộc).
 

Smalling có thể không bao giờ vươn tới được những tầm cao của thế hệ đàn anh như Rio, như Vida bởi anh luôn gặp vấn đề trong việc duy trì sự ổn định. Nhưng Smalling có lẽ là hậu vệ thấm nhuần khí chất của Sir Alex hơn tất thảy những “Quỷ đỏ” trong đội hình United hiện tại. Khí chất của những kẻ không-bao-giờ-nói-chết. Khí chất của những khoảnh khắc “Fergie-Time” không thể lẫn vào đâu được. Và Mourinho, người có thể sẽ đưa ra quyết định bán Smalling trong kì chuyển nhượng hè 2018, có lẽ cũng nên dành cho hậu vệ này một lời cám ơn. Bởi chính anh, chứ không phải ai khác, mới là người giúp Mourinho có được lần đầu tiên trong sự nghiệp ngược dòng thành công sau khi thua 2 bàn cách biệt ở hiệp đấu đầu tiên.