Vivianne Miedema là một trong những tiền đạo nữ hàng đầu thế giới thời điểm hiện tại. Dù mới chỉ 24 tuổi nhưng cô đã sở hữu thành tích ghi bàn đáng nể cùng những danh hiệu cá nhân, tập thể đáng ngưỡng mộ. Trên The Athletic, Miedema có bài phân tích về các tiền đạo hàng đầu thế giới đã và đang góp mặt ở kỳ Euro 2020.
Lịch để bàn 2025 - ấn phẩm ĐẶC BIỆT dành riêng cho fan bóng đá. Mang cả thế giới bóng đá đến với bàn làm việc của bạn!
Giữa các tiền đạo hàng đầu châu Âu vào thời điểm hiện tại có sự đa dạng đáng kinh ngạc, và điều đó đã tiếp tục được phản ánh một cách rõ rệt tại Euro 2020. Nếu bạn chọn ra những tay săn bàn hàng đầu từ các giải đấu lớn ở châu Âu rồi so sánh với nhau, bạn sẽ thấy họ là những cầu thủ hoàn toàn khác nhau. Đó là Harry Kane ở Anh, Robert Lewandowski ở Đức, Kylian Mbappé ở Pháp, và Cristiano Ronaldo ở Italy. Họ đều là những tên tuổi lớn, và rất đa dạng về mặt phong cách.
Tôi luôn nghiên cứu các cầu thủ tấn công để cố gắng cải thiện bản thân. Hồi trước, khi còn chưa thực sự nổi bật trong giới bóng đá nữ, tôi vốn cũng đã xem rất nhiều màn trình diễn của các tiền đạo bóng đá nam. Khi bạn còn trẻ, bạn có những thần tượng của mình. Của tôi là Robin Van Persie. Ngày nay, tôi thường cố “đọc” các cầu thủ để hiểu những gì họ làm – sự khôn ngoan trong cách di chuyển, sự khôn ngoan trong kỹ thuật, sự khôn ngoan về chiến thuật.
Cristiano Ronaldo vừa đạt được thêm một kỷ lục khác trong sự nghiệp cầu thủ của mình. Anh ấy hiện là tay săn bàn hàng đầu trong lịch sử Euro nam. Sau khi lập cú đúp vào lưới đội tuyển Pháp với 2 quả penalty, anh ấy cũng đã san bằng kỷ lục cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất ở bóng đá cấp ĐTQG của Ali Daei. Bất kỳ cầu thủ bóng đá nào, ở bất kỳ cấp độ nào, đều có thể hưởng lợi từ việc quan sát anh ấy.
Tôi không nghĩ rằng Ronaldo đã nhận được đủ sự ca ngợi dành cho cách mà anh ấy điều chỉnh lối chơi của mình trong những năm qua. Tôi đã nhìn lại quá khứ và thực hiện một số nghiên cứu về sự nghiệp của anh ấy – có cảm giác như trong từng mùa giải anh ấy đều đã thực hiện một số điều chỉnh nhỏ với lối chơi của mình vậy.
Ảnh: Getty Images
Tất cả chúng ta đều nhớ về “phiên bản” Cristiano Ronaldo ở Manchester United. Lúc đó tôi còn nhỏ tuổi, nhưng tôi vẫn có thể nhớ rất rõ hình ảnh một cầu thủ chạy cánh phải năng động thích qua người, đi bóng và dứt điểm từ ngoài vòng cấm. Sau vài năm tại Real Madrid, anh ấy đã biến đổi bản thân thành gần như là một “số 9” thứ hai, ngay bên trái Karim Benzema.
Hãy quan sát những bàn thắng của anh ấy hồi đó: Khả năng dứt điểm và sức mạnh mà anh ấy thể hiện là quá tốt. Ronaldo không cần phải “ngụy trang” cho những cú sút của mình, bởi vì anh ấy luôn kết nối với quả bóng một cách tuyệt vời. Ngay cả khi thủ môn đối phương nhận biết được nó sẽ lao đến đâu, anh ta cũng không thể ngăn cản được nó.
Nhưng Ronaldo không dừng lại ở đó. Anh ấy đã tiếp tục tiến hóa. Khi gia nhập Juventus, ban đầu, anh ấy tham gia các trận đấu ở cánh trái. Ronaldo đã bắt đầu rê dắt bóng lại, và có một sức ảnh hưởng lớn hơn đến các trận đấu. Tiếp theo, anh ấy hoạt động bên cạnh một tiền đạo mục tiêu là Mario Mandzukic hoặc Alvaro Morata, và khi đó, bạn có thể thấy thêm những thay đổi nữa trong lối chơi của anh ấy. Anh ấy không chỉ đơn thuần là săn bàn nữa, mà còn cả tham gia vào khâu sáng tạo. Việc Ronaldo vẫn có thể tiếp tục tiến hóa và thay đổi ở độ tuổi của anh ấy thực sự là một chuyện khá hiếm thấy.
Bạn cũng có thể nhìn thấy sự tiến hóa ở khía cạnh thể chất của Ronaldo. Anh ấy đã trải qua các giai đoạn khác nhau. Khi đến Real Madrid, anh ấy thực sự đô con, cơ bắp vạm vỡ. Lúc đó Ronaldo trông rất mạnh mẽ, nhưng tốc độ tối đa của anh ấy thì lại thấp hơn hiện tại. Vào mùa hè này, anh ấy trông gầy hơn một chút, và anh ấy đang “bay”.
Tất cả chúng ta đều đã chứng kiến pha chạy nước rút tuyệt vời của anh ấy để ghi bàn vào lưới đội tuyển Đức, chạy 97 mét với tốc độ 32 km/h. Làm được điều đó ở tuổi 36 thực sự là một việc hết sức khó tin, nhưng chuyện này chẳng hề khiến tôi ngạc nhiên – tôi vốn đã nhận thấy rằng trong một trong những trận giao hữu “khởi động” của Bồ Đào Nha, chạm trán Tây Ban Nha, anh ấy đã thực hiện một pha chạy nước rút 60 mét chỉ trong 7 giây. Những con số đó đồng nghĩa với tốc độ 32km/h. Anh ấy đang làm điều này một cách thường xuyên.
Anh ấy đã đưa lối chơi của mình lên một tầm cao mới bằng cách thực hiện những thay đổi nhỏ về mặt thể chất. Anh ấy có khả năng tìm thấy chính xác những gì mình cần làm để tạo ra sự khác biệt trên sân cỏ.
Tôi cũng đã cố làm điều đó với bản thân mình. Khi chúng tôi bước vào khoảng thời gian cách ly xã hội vì virus corona, tôi đã có 4 tháng tập luyện riêng thay vì cùng tập thể Arsenal, cố gắng duy trì một thể trạng “ngon lành” cho bản thân. Tôi đã quyết định rèn luyện khả năng thực hiện những pha tăng tốc thoát ra phía sau hàng thủ đối phương, để bổ sung thêm một “món vũ khí” khác vào lối chơi của mình.
Tôi đã trải qua những ngày tháng giãn cách cùng Lisa Evans, người bẩm sinh đã siêu nhanh và luôn có khả năng làm việc đó. Chúng tôi đã tập luyện cùng nhau, nhờ vậy, tôi đã có thể bắt đầu đưa khả năng đó vào lối chơi của mình. Hai năm trước, tôi không thể nào thực hiện những pha tăng tốc thoát ra phía sau hàng thủ đối phương 10 lần trong một trận bởi vì tôi sẽ có nguy cơ bị rách gân khoeo! Nhưng hiện tại, bất cứ khi nào nhìn thấy cơ hội, tôi đều có thể làm điều đó.
Vivianne Miedema đang chơi cho đội nữ của Arsenal. Ảnh: PA
Tất nhiên, bạn cần phải có sự bền bỉ. Trước Hungary, Ronaldo đã ghi 2 bàn trong 5 phút cuối cùng của trận đấu. Điều đó cho thấy anh ấy vẫn còn lợi hại đến thế nào về tinh thần và thể chất.
Bàn thắng thứ hai ghi được vào lưới Hungary không phải là một trong những pha lập công đẹp nhất của anh ấy. Từ một tình huống một đối một, chỉ cách vài yard, anh ấy giả vờ rằng mình sẽ sút trước khi dẫn bóng vượt qua thủ môn của Hungary, Peter Gulacsi. Bàn thắng này trông thật dễ dàng và đơn giản.
Tuy nhiên, trong tư cách một người đồng nghiệp của anh ấy – một tiền đạo, đối với tôi, đó là một pha lập công rất đẹp khi xét về sự hiệu quả. Cú chạm bóng nhẹ nhàng mà anh ấy thực hiện để vượt qua thủ môn – liệu có bao nhiêu tiền đạo khác thậm chí có đủ sự tự tin để thử làm điều đó? Nhiều người nói những khoảnh khắc như thế này đến từ việc rèn luyện trên sân tập, nhưng không phải vậy đâu. Đây không phải là một khả năng mà bạn có thể học được trên sân tập, đây là một khả năng mà bạn tạo nên trong sự nghiệp thi đấu của mình. Đây là một khả năng được hình thành trong bạn thông qua kinh nghiệm. Đó chính là “giác quan thứ sáu” giúp bạn biết được mình cần phải làm gì trước khung thành.
Ronaldo không hề có một chút lúng túng nào cả. Anh ấy biết rằng bằng cách đi bóng vượt qua thủ môn, anh ấy sẽ biến một cơ hội mà khả năng ghi bàn là 50-50 thành 100%. Bản năng của anh ấy đã hoạt động một cách hoàn hảo, tâm trí của anh ấy đã kết nối một cách hoàn hảo với cơ thể. Rất nhiều người đã nói anh ấy là một người máy. Điều đó cũng không đúng: Bạn chỉ có thể tạo ra một kỹ năng như vậy nếu bạn thực sự có “cảm xúc bóng đá”.
Khi bạn phân tích các tiền đạo, bạn gần như có thể tách biệt các phẩm chất chiến thuật, kỹ thuật và thể chất của từng cầu thủ. Lấy Lewandowski và Romelu Lukaku làm ví dụ – phong cách của họ có một sự khác biệt rất lớn, nhưng cả hai đều cực kỳ hiệu quả.
Ảnh: Getty Images
Tôi đã xem rất nhiều trận đấu ở Bundesliga mùa giải này, và Lewandowski – người đã ghi 2 bàn thắng tuyệt vời, và hoàn toàn khác nhau, vào lưới Thụy Điển – thực sự có một bản năng giúp anh ấy nhận biết được mình nên ở đâu trong vòng cấm. Anh ấy đã ghi đến 41 bàn sau 29 trận – những con số điên rồ. Vâng, một phần của điều đó là việc biết được điểm rơi của bóng, nhưng ngoài ra còn là khả năng nhận thức về cách phản ứng mà các cầu thủ khác sẽ thể hiện. Đây là một chuyện hơi khó khăn: Bạn phải “đọc” được các đồng đội, và “đọc” được các đối thủ – đó là điều cho phép bạn phán đoán nhanh hơn bất kỳ ai khác.
Khi tôi còn khoác áo Bayern Munich, Lewandowski cũng ở đó. Tôi đã quan sát anh ấy luyện tập. Anh ấy lúc nào cũng tỏ ra hoàn toàn tập trung. Sự tập trung của anh ấy thật khó tin: Ngay cả trong các trận đấu 4 chọi 4 và 7 chọi 7, bạn có thể thấy anh ấy luôn chú tâm tìm kiếm nơi mà quả bóng sẽ đến. Khi một đồng đội thực hiện một cú dứt điểm, đôi mắt của anh ấy sẽ không nhìn vào cầu thủ đó mà nhìn vào khung thành và dự đoán nơi mà quả bóng có thể nảy ra. Điều này cho phép anh ấy hành động trước tất cả mọi người một tích tắc. Những bàn thắng mà anh ấy ghi trông thì đơn giản, nhưng khi bạn “mổ xẻ” tất cả những công việc mà anh ấy đã phải làm trước đó, bạn sẽ không thể thoát khỏi cảm giác kinh ngạc.
Anh ấy đã làm những điều đó một cách hết sức tự nhiên. Về mặt cá nhân, tôi không nghĩ bản thân là một tay săn bàn thuần túy theo cách nhìn này, tôi thiên hơn về hướng một cầu thủ sáng tạo. Tôi luôn nói với mọi người rằng mình không phải một “số 9” – nhưng tôi đã ghi rất nhiều bàn thắng, vậy nên chẳng ai tin tôi cả. Ciro Immobile là một “sát thủ” thượng hạng khác đã tỏa sáng ở giải đấu này. Anh ấy đã có 1 bàn thắng được ghi từ ngoài vòng cấm vào lưới Thụy Sĩ, nhưng chính bàn thắng vào lưới Thổ Nhĩ Kỳ mới là pha lập công tóm tắt một cách hoàn hảo về anh ấy: Bên trong vòng cấm, là người phản ứng đầu tiên, là người chạm đến bóng đầu tiên.
Lukaku là một kiểu tiền đạo hoàn toàn khác. Khả năng thể chất của anh ấy thật đáng sợ. Anh ấy có một cơ thể tuyệt vời; anh ấy còn có cả tốc độ đáng kinh ngạc nữa. Khoảnh khắc anh ấy quay người về phía trước và lao đến bạn, bạn sẽ hoàn toàn không có cơ hội ngăn cản. Khả năng thể chất của anh ấy lợi hại đến vậy đấy.
Tôi yêu cái cách mà Lukaku chứng minh mọi người đã sai lầm về mình. Khi anh ấy khoác áo Manchester United, mọi người thường chế nhạo khả năng đỡ bước một của anh ấy – nhưng hãy nhìn vào cách mà anh ấy thi đấu ở mùa giải này. Thành tích gần đây của anh ấy trong màu áo đội tuyển Bỉ thật khó tin: 23 pha lập công trong 21 trận gần nhất.
Lukaku cũng xứng đáng được ca ngợi về cách mà anh ấy “tiến hóa” trong khía cạnh thể chất. Tôi sẽ không bảo rằng anh ấy đã thừa cân ở Man United, nhưng hồi đó anh ấy thực sự không có một vóc dáng “ngon lành” như hiện tại. Đối với một chàng trai to con như vậy, giờ đây anh ấy còn trở nên cực kỳ nhanh nhẹn nữa. Bạn có thể nhìn thấy điều đó trong cách anh ấy đi bóng – anh ấy rất linh hoạt. Anh ấy đã bổ sung thêm các “món vũ khí” khác vào lối chơi của mình, và hiện tại đã trở thành một cầu thủ hoàn toàn khác.
Khả năng thể chất tuyệt vời của Lukaku đồng nghĩa với việc bạn có thể giao cho anh ấy đảm nhận vai trò tiền đạo trung tâm duy nhất trên hàng công, và anh ấy có thể thực hiện những tình huống thoát ra phía sau hàng thủ đối phương hết lần này đến lần khác trong suốt 90 phút. Bạn cần khả năng đó tại giải đấu này – đặc biệt là khi rất nhiều đội bóng đang triển khai một hàng thủ 5 người. Khi bạn phải đối đầu với một hàng thủ 3 trung vệ, rõ ràng là sẽ có rất ít khoảng trống dành cho trung phong. Về cá nhân mình, tôi rất ghét việc phải đương đầu với một hàng thủ 5 người. Để tỏa sáng, bạn cần phải dùng đến bộ não chiến thuật của mình nữa.
Ảnh: Getty Images
Có nhiều cách thức khác nhau mà bạn có thể sử dụng để đối phó với một hàng thủ 5 người: Nếu đối thủ triển khai một khối phòng ngự dâng cao, như đội tuyển Nga đã làm khi đụng độ Bỉ, bạn cần số 9 của mình thực hiện những pha chạy chéo sân cắt qua các trung vệ lệch cánh của đối phương. Điều đó sẽ kéo họ lùi xuống và khiến cho tuyến phòng ngự bị chia cắt, xáo trộn. Hãy nhìn vào 2 bàn thắng của Lukaku trong trận đấu được đề cập – cả hai đều đến từ chính cách chạy này.
Nếu đối phương triển khai một hàng thủ chơi thấp hơn, giống như Scotland đã làm trước đội tuyển Anh, vậy thì đôi khi trung phong của bạn thực sự cần phải kéo một trong ba trung vệ rời khỏi vị trí. Điều đó có nghĩa là số 9 sẽ lùi xuống trung tuyến để kéo cầu thủ đối phương có nhiệm vụ theo kèm mình đi theo, tạo điều kiện cho số 10 hoặc tiền đạo cánh thực hiện các pha tăng tốc thoát ra phía sau hàng thủ.
Kane đã bị chỉ trích vì lùi xuống quá sâu, nhưng về mặt chiến thuật, đó là một bước đi đúng đắn. Anh ấy xuất sắc nhất khi có bóng, anh ấy cần tham gia thật nhiều vào cuộc chơi – vấn đề là, tại đội tuyển Anh, Kane không có một đối tác “tâm đầu ý hợp” như Son Heung-Min ở Spurs. Khi anh ấy lùi xuống, chẳng có ai hiểu ý để sẵn sàng thực hiện một pha di chuyển thoát ra phía sau hàng thủ đối phương cả. Tam Sư vẫn là một đội bóng đang phát triển, và các mối quan hệ đó vẫn chưa được hình thành.
Đội tuyển Pháp cũng đang cố gắng tìm kiếm sự cân bằng. Xét về mặt tài năng thuần túy, ít ĐTQG nào có thể sánh được với bộ ba Mbappé, Benzema và Antoine Griezmann. Câu hỏi được đặt ra là liệu họ có thể phát triển các mối quan hệ đối tác “tâm đầu ý hợp” trên sân đấu đủ nhanh hay không. Benzema đã tham gia vào nhóm này khá muộn – mặc dù vậy, đã có những dấu hiệu cho thấy điều đó có thể được kích hoạt.
Nếu nó thực sự diễn ra, tôi chắc chắn sẽ theo dõi. Tôi chỉ mới 24 tuổi. Vẫn còn rất nhiều điều cần phải học hỏi và tôi tin rằng mình vẫn có thể trở nên tốt hơn. Việc nghiên cứu những người đồng nghiệp cùng thời sẽ giúp ích rất nhiều cho bạn. Ở tuổi 36, Ronaldo là bằng chứng sống cho thấy sự phát triển không bao giờ có điểm dừng: Tiếp tục quan sát, tiếp tục tiến hóa, tiếp tục cải thiện.
Trong số tất cả những điều Pep Guardiola nói về những khó khăn của Manchester City sau thất bại 1-4 trên sân Sporting Lisbon, có một câu trả lời của ông cho một câu hỏi không liên quan có lẽ là điều đáng chú ý nhất.
Trận đấu khép lại, Luis Diaz rời sân Anfield với danh hiệu "Cầu thủ xuất sắc nhất trận" và ôm quả bóng Champions League sau khi đã lập một cú hattrick vào lưới Bayer Leverkusen. Và vẫn như thường lệ, trên quả bóng ấy lại có đầy đủ chữ ký của đồng đội để giúp Diaz lưu giữ lại chút kỷ niệm về một đêm huyền ảo của mình tại Anfield.