Carlo Ancelotti: Nghệ thuật tĩnh lặng ngoài đường biên

 

Là một tiền vệ xuất chúng trong thế hệ “Il grande Milan” của Arrigo Sacchi, Ancelotti cũng là một trong số những người chịu ảnh hưởng lớn từ “gã đóng giầy” và mê mẩn với sơ đồ 4-4-2 huyền thoại. Trong một cuộc trả lời phỏng vấn nhà báo Simon Kuper, Ancelotti đã thú nhận: “Tôi đã từng nghĩ rằng sơ đồ 4-4-2 là cách thức duy nhất để chơi bóng”. Nhưng rồi ông nhanh chóng nhận ra sự cứng nhắc của bản thân và đưa ra tiên đề đầu tiên hình thành nên triết lý bóng đá của mình, đó là “chẳng có chiến thuật nào quan trọng bằng các cầu thủ”.

 

Tiên đề thứ hai đến từ các ông chủ. Trong sự nghiệp của mình Ancelotti đã từng hợp tác với rất nhiều ông chủ nghiêm khắc như: Calisto Tanzi ở Parma, tiếp đến là ông chủ quá cố Gianni Agnelli ở Juventus; và sau đó là cựu Thủ tướng Italia Silvio Berlusconi của AC Milan. Khi trở lại mái nhà xưa AC Milan với vai trò một huấn luyện viên, Ancelotti nhận ra rằng mình chỉ là một kẻ làm thuê và phải biết cách “nuông chiều” ông chủ của mình. Và tiên đề thứ hai được Carletto đúc kết, đó là: “chẳng có chiến thuật nào quan trọng bằng ông Chủ tịch câu lạc bộ”.

 

Hai tiên đề như ngọn hải đăng luôn soi sáng cho nghiệp cầm quân của chiến lược gia người Reggiolo, giúp ông thành công ở những đội bóng khác nhau với những cá tính lớn và những ông chủ khó chiều nhất của bóng đá thế giới. Từ Milan tới London, sang Madrid rồi đến Paris, Carletto luôn sẵng sàng lùi lại phía sau để các cầu thủ tỏa sáng, mang về những danh hiệu và biết cách làm hài lòng các ông chủ. 

Trong cuốn tự truyện của mình, Pirlo nhớ về người thầy vĩ đại của mình với tình cảm và lòng kính trọng: “Ông ấy (Ancelotti) giống như một người cha thứ hai của tôi, một người thầy vui tính đã cùng tôi trải qua những năm tháng tươi đẹp nhất trong sự nghiệp, một người biết cách động viên tinh thần các cầu thủ để họ cảm thấy vui vẻ nhất có thể và cống hiến hơn 100% sức lực”. Còn Cristiano Ronaldo thể hiện sự ủng hộ tuyệt đối với ông thầy của mình hai ngày trước khi Ancelotti nhận quyết định sa thải: “Một HLV tuyệt vời, Ancelotti đã xây dựng mối quan hệ rất tốt với các cầu thủ. Tôi mong sẽ được làm việc với ông ấy vào mùa bóng tới”

 

Về phần các ông chủ, như chính Roman Avramovich đã từng nói rằng việc sa thải Ancelotti là một trong những quyết định làm ông ta hối hận nhất. Còn Florentino Perez mặc dù quyết định sa thải Ancelotti nhưng vẫn dành những lời lẽ hết sức tốt đẹp cho ông: “Sự yêu mến mà các cầu thủ và CĐV dành cho Carlo cũng chính là sự yêu mến của tôi dành cho ông ấy vậy”. 

 

Vậy điều gì đã làm nên một Ancelotti “được lòng người” như vậy? Câu trả lời tới từ phong cách của ông, phong cách lãnh đạo tĩnh lặng.

 

Guru hàng đầu thế giới, John Carl Maxwell, tác giả của hàng loạt cuốn sách về nghệ thuật lãnh đạo, đã nói rằng: “Năng lực là nền tảng của sự tồn tại. Hiệu quả là nền tảng của sự thành công, thì vai trò then chốt và quyết định trong việc khích lệ, thúc đẩy và phát huy hiệu quả đó thuộc về nhà lãnh đạo”. Và John C.Maxwell cũng đúc kết rằng: “Lãnh đạo là gây ảnh hưởng”. Carlo Ancelotti không chỉ có một năng lực huấn luyện tuyệt vời, có sự hiệu quả với những danh hiệu mà đó còn là một nhà lãnh đạo biết gây ảnh hưởng dựa trên sự lắng nghe, tính khiêm nhường, sự thích ứng với các môi trường bóng đá khác nhau và khả năng tạo động lực tuyệt vời cho toàn đội.

 

Nhưng không vì vậy mà Ancelotti là một nhà lãnh đạo “ồn ào” như Mourinho hay có gì đó “khó hiểu” như Pep Guardiola, “độc tài” kiểu Alex Ferguson. Trong cuốn tự truyện “Quiet Leadership: Winning hears, minds and matches”, Ancelotti đã miêu tả đó như là phong cách “lãnh đạo tĩnh lặng”. 

 

Trong cuốn tự truyện mới nhất này của mình, Ancelotti chia sẻ rằng: “phong cách "tĩnh lặng" đã hình thành từ khi còn bé, những ngày ở cạnh bố mình. Tôi mang theo phong cách ấy khi đã trở thành thủ quân của AS Roma. Nó tiếp nối khi tôi đến Milan, nơi mọi cầu thủ đều nhìn tôi như một người thủ lĩnh trong phòng thay quần áo. Rồi tôi tiếp tục duy trì sự "tĩnh lặng" ấy đến khi đã cầm quân, không chỉ cho chính Milan mà còn tại những CLB sau này: Chelsea, PSG và Real Madrid”.

 

Đối với Ancelotti, lãnh đạo tĩnh lặng không phải là sự im lặng tuyệt đối, nhu nhược và mềm yếu mà đó là sự tĩnh lặng mang đến sức mạnh. Như ông ví von về hình ảnh Vito Corleone trong phim "Bố già" im lặng ngồi trong chiếc ghế rộng lớn và ôm lấy con mèo của mình. Ông cho rằng đó là sự điềm tĩnh đầy quyền lực của một kẻ luôn biết cách làm chủ tình hình. Carletto tin vào sức mạnh của sự tĩnh lặng. Theo ông một người lãnh đạo không nhất thiết phải gào thét, tức giận và dùng quả đấm thép mà “phải khiến cho thuộc cấp tôn trọng và tin tưởng hơn là sợ hãi”.

Sự im lặng đó là “để tạo dựng lòng tin và ra những quyết định chuẩn xác”, tạo ra “quyền năng thuyết phục và cực kỳ chuyên nghiệp” đối với không chỉ các cầu thủ mà cả những ông chủ câu lạc bộ. Ancelotti gây ảnh hưởng với mọi người bằng chính sự tĩnh lặng đó. Trận thua điên rồ tại Istanbul trong trận chung kết Champion League của AC Milan trước Liverpool khi đã dẫn tới 3-0 ngay trong hiệp 1 đã cho thấy sức mạnh từ sự tĩnh lặng của Ancelotti. Bình thản, tĩnh lặng đón nhận một thất bại đắng ngắt, nuốt nó vào bên trong, vui vẻ sau trận đấu, bảo vệ và truyền cảm hứng cho các cầu thủ của mình, để rồi 2 năm sau, Rossoneri của Carletto có sự trả thù đầy ngọt ngào ở Athens.

 

Ancelotti là người luôn tập trung vào các mối quan hệ, vì ông cho rằng đó là “nền tảng của mọi thứ”, quan hệ với những lãnh đạo CLB, với thuộc cấp, với người hâm mộ và quan trọng hơn cả là với các cầu thủ. Đặc điểm nổi bật của Ancelotti ở các câu lạc bộ mà ông đã cầm quân, đó là ông luôn giành được sự tôn trọng của tất cả mọi người, từ các cầu thủ, nhân viên, cổ động viên cho tới những ông chủ khó tính nhất.

 

 

Hình ảnh nhà lãnh đạo Carletto được Mike Forde, Giám đốc điều hành trước đây của Chelsea, mô tả với nhà báo Simon Kuper càng làm rõ phong cách lãnh đạo tĩnh lặng của Ancelotti.

 

Theo Forde, Ancelotti là một lãnh đạo xuất sắc, luôn biết cách dẫn dắt những người xung quanh mình tiến lên bằng cái nhìn sâu sắc và kinh nghiệm tuyệt vời cảu bản thân. Đặc biệt, Ancelotti cho phép mọi người trong đội bóng đưa ra quan điểm của mình và cho họ cảm thấy như thể họ đang là người thiết kế tầm nhìn và chiến lược của đội bóng. Điều này tạo ta sự dân chủ trong CLB, gắn kết được toàn đội bóng từ các cầu thủ, ban lãnh đạo và cả các nhân viên vào mục tiêu chung. Mọi người đều cảm thấy thoải mái, vui vẻ, đoàn kết và nỗ lực vì mục tiêu chung.

 

Ancelotti là hình ảnh của sự khiêm tốn và luôn hướng đến chiến thắng. Forde chia sẻ rằng khi lần đầu tiên gặp Carletto ai cũng phải ấn tượng về sự khiêm nhường của vị chiến lược gia này. Một sự nghiệp lừng lẫy khi còn là cầu thủ và đạt được gần như mọi danh hiệu trên cương vị huấn luyện viên nhưng Carletto luôn là người biết lắng nghe khi bất kì ai nói. Ancelotti luôn ở đó lặng im lắng nghe những điều tâm sự của các cầu thủ về niềm vui cũng như nỗi buồn trong công việc và cuộc sống, những mong muốn của ông chủ và các cổ động viên. Điều đó giúp ông xây dựng đội bóng như một gia đình mà ở đó ông có thể “quản lý” mọi vấn đề.

Vì vậy, mọi cầu thủ từng là học trò của ông đều nói rằng họ cảm thấy rất thoải mái không một chút nghi ngại khi nói chuyện với ông, và luôn coi ông như một người cha. Hậu vệ Dani Carvajal cho biết dưới thời Ancelotti, Real Madrid như một gia đình. Còn Marcelo thì chia sẻ: “Họ đã nói nhiều điều không đúng sự thật. Đội bóng này là một gia đình”. Cầu thủ có cá tính mạnh như Pepe cũng phải nói bằng sự xúc động rằng “Ancelotti là người cha của chúng tôi”. 

 

Nhà lãnh đạo Carletto là người luôn biết cách mang đi sự nghiêm trọng trong các vấn đề của đội bóng để giảm áp lực cho mọi người. Ancelotti có được sự hóm hỉnh như người thầy quá cố của ông Nils Liedholm để tạo không khí thoải mái cho toàn thể đội bóng. Nhưng bản thân ông lại nghiêm khắc với chính mình để tìm ra con đường chiến thắng trong những lúc hoàn cảnh như vậy.

 

Một đặc điểm quan trọng để rmang tới thành công cho Ancelotti với nhiều CLB khác nhau ở các quốc gia khác nhau theo Forde chính là khả năng thích nghi tuyệt vời. Carletto nhận ra rằng: “Ở Anh nói chung, các đội bóng thường có ít các kĩ năng chiến thuật phòng ngự. Ở Pháp, các câu lạc bộ hay chơi bóng một cách mạnh mẽ và thiên về thể hình, bởi có rất nhiều cầu thủ châu Phi thi đấu tại đây. Còn ở Tây Ban Nha, họ coi chơi bóng là niềm vui. Chính vì vậy, bạn phải điều chỉnh các phương pháp huấn luyện sao cho phù hợp với từng sự khác biệt ấy”. Với Ancelotti, thành công cho đội bóng là mục tiêu tối thượng, do đó ông không phân biệt cách thức để đạt được điều đó, và ông luôn sẵn sàng thay đổi và học hỏi để thích ứng với môi trường, tổ chức, văn hóa và các mẫu cầu thủ mà ông ấy thừa hưởng từ người tiền nhiệm.

 

VĨ THANH
 

Mọi thành công không bao giờ đến từ lười nhác, thiếu tinh thần học hỏi và lao động cật lực. Đó cũng là điều mà Ancelotti muốn nhắn nhủ với những người xung quanh mình thông qua cuốn tự truyện “Quiet Leadership: Winning hears, minds and matches”. Di sản mà Carletto để lại không chỉ là những danh hiệu, những hệ thống chiến thuật mà còn là những kinh nghiệm, những chỉ dẫn về nghệ thuật lãnh đạo để thành công trong bóng đá.

 

Với sự thông minh và mềm dẻo trong suy nghĩ, cùng với hơn 20 năm trong nghề huấn luyện viên đã tạo hình nên một huấn luyện viên, một nhà lãnh đạo xuất sắc của bóng đá thế giới, Carlo Ancelotti. Với phong cách lãnh đạo tĩnh lặng của Carletto, các cổ động viên của Hùm xám xứ Bavaria nói riêng và giới mộ điệu nói chung có quyền hi vọng vào những thành công thời hậu Guardiola.

AUGUSTUS (TTVN)