Quy tắc thay 5 người sẽ ảnh hưởng đến các đội Premier League như thế nào?

20 CLB Premier League đã bỏ phiếu ủng hộ đổi luật thay người tại cuộc họp cổ đông hồi tháng 3. Trước đó, họ đã chống lại đề xuất này nhiều lần trong hai năm qua.

Theo xu hướng chung, các đội ngày càng sử dụng nhiều quyền thay người hơn trong 10 mùa giải qua. Ở mùa giải gần nhất, con số này là 2,8 lần/trận.

Ngược lại, trong giai đoạn 20/21, các CLB thay người ít nhất trong 8 năm trở lại đây, chỉ 2,68 lần/trận – mặc dù liên đoàn đã cho phép thay 5 cầu thủ để đối phó với dịch Covid-19, trước khi cho thay 3 người trở lại vào đầu mùa giải trước.

Đội bóng nào thay nhiều nhất?

Có ba đội đã cố gắng thực hiện cả ba sự thay đổi trong mỗi trận đấu: Brentford, Manchester United và Norwich. Aston Villa, Brighton, Chelsea, Liverpool, Arsenal và Southampton cũng tận dụng đáng kể nguồn nhân lực từ băng ghế dự bị.

Ở chiều ngược lại, Manchester City chỉ thay 2,08 lần/trận, ít nhất giải đấu - mặc dù Pep Guardiola là người đề xuất thực hiện quy tắc thay 5 người.

“Các giải đấu bóng đá thế giới đều sử dụng luật 5 lần thay người. Nhưng ở Premier League, họ cho rằng chúng tôi là những người đặc biệt. Không ai bảo vệ cầu thủ và đó là một thảm họa. Chúng tôi cần phải quay lại với luật thay 5 người. Nếu không, sẽ rất khó để các cầu thủ duy trì thể lực,” Guardiola chia sẻ hồi tháng 11/2020.

Nếu chiếu theo vị trí trên bảng xếp hạng của mùa giải trước, những con số dưới đây cho thấy quy định mới sẽ gây bất lợi cho các đội trong cuộc chiến trụ hạng.

Everton, Leeds, Burnley và Watford là những đội thay ít nhất. Điều này cho thấy các đội ở nửa cuối bảng xếp hạng không có nhiều lựa chọn. Rất có thể sự chênh lệch sẽ tăng lên theo quy tắc mới.

Đội bóng nào thay người có ý nghĩa nhất?

Tất nhiên, sự thay người được thực hiện trong thời gian bù giờ thường sẽ ít ảnh hưởng hơn đến trận đấu so với sự thay đổi người được thực hiện sớm. Cách tốt nhất để định lượng điều này là tính thời gian chơi bóng trung bình của người thay thế.

Leeds có số lần thay người mỗi trận trung bình thấp thứ 5 giải với 2,79 lần/trận, nhưng lại thực hiện tới 23 lần thay đổi người sau giờ nghỉ giữa hiệp (17 lần dưới thời Marcelo Bielsa và 6 lần dưới thời Jesse Marsch) – giúp cho các cầu thủ thay người có ít nhất 28 phút mỗi trận được chơi bóng, đứng đầu giải đấu.

Thật vậy, hầu hết các CLB có những cầu thủ thay người được thi đấu nhiều phút nhất thường là những đội ở tốp dưới, cho thấy những đội bóng này đã cố gắng thực hiện những sự thay đổi có ý nghĩa hơn, nhằm khai thác nguồn lực hạn chế so với các đối thủ mạnh hơn.

 

Đội nào đạt được kết quả tốt nhất từ băng ghế dự bị?

Dựa trên tỷ lệ làm bàn, Liverpool dẫn đầu với những cầu thủ thay người đã tạo ra hoặc ghi được 17 bàn thắng mùa trước, tiếp theo là Leicester và Manchester City (đều 16).

Những cầu thủ được tung vào sân từ băng ghế dự bị cũng tạo ra ảnh hưởng đáng kể ở Manchester United (15), Chelsea (13), Aston Villa và Crystal Palace (đều 12).

Ngược lại, Southampton, Norwich và Newcastle - mỗi đội chỉ ghi được 2 bàn thắng từ băng ghế dự bị trong cả mùa giải - ít hơn 5 bàn so với bất kỳ đội nào khác.

Tuy nhiên, một phương pháp hiệu quả hơn để xác định hiệu quả thực sự từ băng ghế dự bị, đó là tính toán tỷ lệ các bàn thắng của đội được ghi bởi các cầu thủ dự bị - từ đó có thể tính đến chất lượng của hàng công tổng thể.

Dựa trên số liệu này, các cầu thủ thay người của Manchester United đã ghi được 17,5% tổng số bàn thắng của toàn đội ở mùa giải trước. Tiếp theo là Watford (14,7%), Leeds (14,3%) và Crystal Palace (14%).

Cầu thủ nào được coi là “siêu dự bị“?

Ilkay Gundogan của Manchester City và Michael Olise của Crystal Palace đứng đầu danh sách với 5 lần lập công từ băng ghế dự bị mùa trước. Tiếp theo là Marcus Rashford, Roberto Firmino, Riyad Mahrez và Ayoze Perez (mỗi người 4 bàn).

Emmanuel Dennis của Watford đã có một khởi đầu mùa giải ấn tượng và cũng là người có màn trình diễn hiệu quả nhất sau khi vào thay người trong một trận đấu. Chỉ trong 26 phút có mặt trên sân, tiền đạo người Nigeria đã có hai pha kiến tạo và một bàn thắng ấn định chiến thắng 5-2 trước Everton vào tháng 10 năm ngoái.

Trong khi đó, có 4 cầu thủ lập cú đúp sau khi vào sân từ băng ghế dự bị: Odsonne Edouard chỉ trong 6 phút có mặt trên sân, Steven Bergwijn (11 phút), Gundogan (22 phút) và Perez (27 phút).

Cầu thủ nào thường xuyên được tin tưởng từ băng ghế dự bị?

Hậu vệ cánh kỳ cựu Ashley Young đứng đầu danh sách thi đấu từ băng ghế dự bị mùa giải trước, với 407 phút cho Aston Villa (trung bình 29 phút trên sân mỗi trận).

Bộ đôi của Leeds, Tyler Roberts và Joe Gelhardt cũng thường xuyên được tin dùng từ băng ghế dự bị. Mỗi người có hơn 370 phút, trung bình 25 phút thi đấu mỗi trận.

Quy tắc này có mang lại lợi ích cho các đội hàng đầu không?

Nhiều người cho rằng các đội bóng hàng đầu có đội hình mạnh hơn và 5 sự thay đổi người sẽ có lợi nhất cho các đội này. Tổng số lần thay người được sử dụng và thời gian thay người trung bình mỗi trận làm tăng thêm sức nặng cho lập luận này.

Tuy nhiên, các CLB nửa dưới có xu hướng tận dụng nguồn lực hạn chế, bố trí thời gian thi đấu cho cầu thủ thay người nhiều hơn trong nỗ lực tìm ra công thức chiến thắng. Bảng dưới đây cho thấy các CLB này thường sử dụng nhiều cầu thủ như thế nào - ngoại trừ Burnley, Crystal Palace và Southampton.

Nhưng kết quả lại đảo lộn một lần nữa, ở thống kê những thay đổi ở đội hình xuất phát. Các đội hàng đầu do phải thi đấu ở các giải châu Âu có xu hướng xoay vòng cầu thủ thường xuyên hơn - ngoại trừ Arsenal, West Ham và Tottenham.

Mặc dù vậy, luật mới có thể thay đổi các xu hướng trên theo hướng thay đổi chiến thuật liên tục trong trận đấu. Đây là một khả năng - mặc dù các CLB không áp dụng các đặc tính này trong mùa giải 20/21, khi 5 sự thay thế được cho phép.

Cụ thể, các đội hàng đầu có thể thay đổi cách xoay vòng cầu thủ, trong khi các đội nửa dưới có thể khai thác quy tắc này để bung sức trong trận đấu nhiều hơn, nhằm gây khó dễ cho các đối thủ vượt trội.

Quy tắc có thể ảnh hưởng đến phong cách chơi bóng?

Quy tắc mới có thể tạo ra một giải đấu thậm chí còn nhanh hơn, giàu sức chiến đấu hơn, nơi các đội bóng có thể thay một nửa đội hình đang thi đấu trên sân của họ.

Leeds có tới 23 sự thay đổi người, cao nhất giải mùa trước là để giúp duy trì phong cách chơi bóng với cường độ cao của họ, được minh họa rõ nhất bằng 6.495 lần chạy nước rút ở mùa trước của họ, nhiều hơn 1.220 so với bất kỳ đội nào khác trong giải đấu.

Do đó, rất có thể chúng ta sẽ chứng kiến một số đội triển khai lối chơi quyết liệt hơn - thiên về chạy theo ca thay vì 90 phút như truyền thống.

Lược dịch bài viết “How will five-sub rule affect PL teams?” của Adam Smith (Sky Sports)