BĐN trước trận chung kết EURO 2016: Chỉ là khúc dạo đầu

Sự sụp đổ của thế hệ vàng 2004-2006


Hồi còi mãn cuộc của trọng tài Markus Merk vang lên trên Estadio da Luz cũng là lúc những Fernando Couto, Rui Jorge hay Rui Costa đổ gục xuống bởi họ biết rằng thế hệ vàng của bóng đá Bồ Đào Nha đã chấm dứt dưới lưỡi kiếm sắc lẹm đến từ những chiến binh Hy Lạp, điển hình là Angelos Charisteas. Luis Figo, Costinha hay Nuno Valente gắng gượng được thêm hai năm nữa rồi cũng phải rút lui trong một đêm Munich ngột ngạt. Một lần nữa thế hệ vàng tan đàn xẻ nghé và rụng rời vì một nhát kiếm duy nhất của đối thủ, cho dù lần này đối thủ của họ đã thực sự chơi hay hơn.

Kể từ đó, người ta chỉ biết đến Bồ Đào Nha như một đội bóng một người, chính là Cristiano Ronaldo. Và việc sớm bị loại ở các giải đấu lớn tiếp theo khiến những người làm bóng đá của đội bóng được mệnh danh là “Brazil của châu Âu” tỉnh ngộ. Khi mà Bồ Đào Nha ngày càng khan hiếm những cầu thủ trẻ, đặc biệt là tại World Cup 2010 khi họ chỉ triệu tập đúng 1 cầu thủ dưới 24 tuổi, đó là Fabio Coentrao, điều rất lạ lùng với một nền bóng đá luôn sản sinh ra rất nhiều tài năng như Bồ Đào Nha. Điều tương tự cũng xảy ra sau đó 2 năm với chỉ riêng Nelson Olivera là một đại diện thuộc lứa U23. Bồ Đào Nha hiểu rằng họ cần thay đổi.


Xây dựng những đội dự bị

Rất nhiều HLV, chuyên gia đã tham gia đóng góp ý kiến nhằm thay đổi đến Primeira Liga, giải VĐQG Bồ Đào Nha, trong đó nổi bật nhất là việc yêu cầu các đội bóng dự giải phải xây dựng thêm một đội hình dự bị, đồng thời LĐBĐ Bồ Đào Nha sẽ tạo ra một sân chơi cho những đội bóng ấy, điều mà những giải bóng đá hàng đầu châu Âu như Anh hay Đức đều đã thực hiện rất tốt. Biện pháp này không những giúp cho các cầu thủ trẻ có nhiều cơ hội cọ xát hơn, mà còn tránh được tình trạng chảy máu tài năng, hay thậm chí là phung phí tài năng của các cầu thủ khi họ ra nước ngoài quá sớm để rồi không đáp ứng được kỳ vọng.

Carlos Queiroz được coi là kiến trúc sư trưởng cho cuộc cách mạng này, cho dù quãng thời gian ông dẫn dắt ĐT Bồ Đào Nha không thực sự thành công. Có lẽ cựu trợ lý của Sir Alex tại Manchester United phù hợp với công tác vạch định chiến lược hơn là huấn luyện. Rui Jorge, một thành viên ít nổi tiếng của thế hệ vàng, cũng là người đóng vai trò quan trọng cho sự thay da đổi thịt của bóng đá Bồ Đào Nha. Và giờ thì ông đang là ứng cử viên sáng giá nhất để thay thế Fernando Santos, dẫn dắt Seleccao có thể là ngay sau EURO này. Thành quả của Bồ Đào Nha đã xuất hiện khá nhanh nhưng cũng dễ hiểu bởi dẫu sao họ cũng là “Brazil của châu Âu”.

Những quả ngọt

Bằng chứng là kể từ năm 2014, các lứa trẻ của Bồ Đào Nha đã lọt tới 3 trận chung kết châu Âu, tất nhiên là chưa tính VCK EURO 2016. Để bắt đầu có lẽ xuất phát từ thành tích lọt vào chung kết giải U20 thế giới năm 2011 của BĐN, với lứa của Cedric Soares hay Danilo Pereira. Họ đều đã ít nhiều đã góp công vào thành tích lọt vào chung kết EURO 2016 của BĐN năm nay. Những thay đổi rõ ràng hơn đến vào năm 2014 khi lứa U19 của họ lọt vào chung kết và chỉ để thua Đức với tỷ số tối thiểu.


Ấn tượng hơn nữa, U21 Bồ Đào Nha vào chung kết U21 châu Âu 2015 nhưng đáng tiếc là họ lại để Thuỵ Điển đánh gục trên chấm luân lưu 11 mét, với việc William Carvalho, cầu thủ xuất sắc nhất giải, đá hỏng quả penalty quyết định. Nhưng những Raphael Guerreiro, William Carvalho, Rafa Silva hay Joao Mario vẫn khẳng định được dấu ấn, đặc biệt là tại VCK EURO 2016 lần này.

Ngoài những cầu thủ U23 kể trên, HLV Fernando Santos còn mang tới giải đấu lần này cầu thủ tuổi teen Renato Sanches, người rất có thể sẽ đoạt danh hiệu cầu thủ trẻ xuất sắc nhất giải cho dù cả ba trận đấu đầu tiên anh chỉ đá dự bị. Sanches sẽ không hề đơn độc ở những giải đấu tới, khi mà cách đây chỉ hơn 2 tháng, U17 Bồ Đào Nha cũng đã lọt tới trận chung kết U17 châu Âu 2016 với chiến thắng trước hàng xóm Tây Ban Nha trên loạt penalty. Tức là sau nhiều năm chỉ ngậm ngùi về nhì, các lứa trẻ của Bồ Đào Nha đã bắt đầu cầm lấy ngôi vương. Đây sẽ là một điềm báo đáng tin cậy cho khả năng vô địch của Cristiano Ronaldo và các đồng đội đêm nay, và chắc chắn bóng đá Bồ Đào Nha sẽ lại xưng bá trong những năm tới.

Hàn Phi