Sheriff Tiraspol: “Vua xứ mù” của bóng đá Moldova

Sau khi lễ bốc thăm vòng bảng Champions League 2021/2022 diễn ra, nhiều người đã bày tỏ sự thích thú với bảng D bởi 3 trong 4 cái tên ở đó đều cùng bảng đấu với nhau ở mùa giải trước. Real Madrid, Inter Milan đều là những ông lớn của bóng đá châu Âu trong khi Shakhtar Donetsk là cái tên quen thuộc của đấu trường Champions League.

 

Thế nhưng chắc hẳn nhiều người trong chúng ta sẽ cảm thấy lạ lẫm với Sheriff Tiraspol, cái tên của bảng đấu và lần đầu tiên tham dự đấu trường danh giá nhất châu Âu. Nhưng họ đã gây bất ngờ khi đánh bại Shakhtar với tỷ số 2-0. Kẻ vô danh ấy lúc này đang đứng đầu bảng D. Và hành trình đầy mơ mộng của Sheriff vẫn tiếp tục, ngay cả khi ở trận đấu tới họ phải chạm trán Real Madrid, một “ông kẹ” của Champions League.

 

Sau chiến thắng trước Shakhtar, toàn bộ đội bóng Sheriff đã nắm tay nhau chào khán giả. Đó là chiến thắng lịch sử, 3 điểm ở Champions League ngay trong trận đấu đầu tiên của đội bóng ở đấu trường này. Nhưng hơn cả thế, đó là thắng lợi lịch sử của cả một vùng đất. 

 

Trên danh nghĩa, Sheriff Tiraspol là một đội bóng của Moldova và đang thi đấu ở giải VĐQG Moldova. Nhưng thực tế, sau những biến động chính trị từ thập niên 90 của thế kỷ 20, những người dân Tiraspol lại coi họ là một phần của Transnistria, nhà nước đã tuyên bố ly khai khỏi Moldova. Không thành viên nào của Liên hợp Quốc công nhận nhà nước Transnistria (hay tên địa phương là Pridnestrovia) nhưng những người dân ở đó có một tinh thần phản kháng mạnh mẽ. Chính vì thế, dù vẫn thi đấu dưới danh nghĩa đội bóng của Moldova, nhưng chẳng người hâm mộ nào coi CLB này thuộc về Moldova.

 

Transnistria là một dải đất hẹp dài 400 km từ bắc xuống nam, nằm giữa sông Dniester và biên giới phía đông của Moldova và Ukraine. Sau năm 1992, Transnistria tự tuyên bố độc lập khỏi Moldova với chính phủ, quốc kỳ, quân đội, tiền tệ và mã bưu chính của riêng mình. Thủ đô của Transnistria là Tiraspol có vị trí chiến lược khi nằm trên đường từ cảng Odessa của Ukraine đến Chisinau, thủ đô của Moldova, và từ đó hướng đến các quốc gia Tây Âu. Transnistria nổi tiếng là nơi diễn ra rất nhiều hoạt động buôn lậu rượu, thuốc lá và buôn bán vũ khí bất hợp pháp. 

 

Và Sheriff Tiraspol chính là đại diện của Transnistria. Dù đất nước tuyên bố ly khai, nhưng Sheriff Tiraspol vẫn chơi bóng ở giải VĐQG Moldova và thực sự là gã khổng lồ ở đây với 19 chức VĐQG, 10 cúp quốc gia và 4 lần xuất hiện ở Europa League. Moldova là một trong những quốc gia nghèo nhất châu Âu, các CLB ở đây đều sống trong tình trạng nợ nần nghiêm trọng, nhưng với sự tài trợ của công ty Sheriff, Sheriff Tiraspol thực sự là điều khác biệt. 

 

Sheriff nắm quyền kiểm soát các trạm xăng, chuỗi siêu thị, kênh truyền hình, nhà xuất bản, mạng điện thoại di động, công ty xây dựng và một nhà máy bánh mì ở Transnistrian. Tiraspol được coi là thủ đô của Transnistria và Sheriff gần như nắm quyền kiểm soát thành phố này. Ông Sabine von Löwis thuộc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Đông Âu bày tỏ quan điểm trên The Times: “Sheriff là trung tâm của đất nước. Họ không chỉ tài trợ cho CLB bóng đá mà còn kiểm soát đất nước về cả kinh tế lẫn chính trị”.

 

Ion Testemitanu, cựu tiền vệ Sheriff, đội tuyển Moldova, chia sẻ với The Times: “Giải VĐQG Moldova hoàn toàn bằng không, ngoại trừ Sheriff Tiraspol. Vì sao? Vì họ có thể mua mọi thứ. Họ có thể mua cả Ronaldo và Messi nếu muốn. Ở đó họ có luật riêng.

 

Sheriff kiểm soát toàn bộ bóng đá ở Moldova. Nếu muốn thay đổi bất cứ điều luật nào, họ chỉ cần gọi cho chủ tịch liên đoàn bóng đá. Lãnh đạo của Sheriff quyết định mọi thứ. Ở Moldova từng có quy định phải có 6 cầu thủ bản địa ở mỗi đội. Năm ngoái, Sheriff đã thay đổi điều đó”.

 

Không chỉ vậy, các lãnh đạo liên đoàn bóng đá Moldova sẵn sàng hoãn các trận đấu ở mùa giải này lại để Sheriff có thời gian chuẩn bị cho các trận đấu vòng loại Champions League. Sheriff có một sân vận động phức hợp hiện đại trị giá 200 triệu USD trong khi các đối thủ của họ ở giải VĐQG chỉ thi đấu trên những cánh đồng hoang tàn, những bãi đất hoang với sự cổ vũ từ vỏn vẹn vài chục khán giả. Ở giải VĐQG Moldova, chỉ Sheriff mới có thể mua những cầu thủ tốt nhất. Cũng chỉ có Sheriff mới có thể trả lương 15.000 USD/tháng cho cầu thủ, trong khi các đối thủ của họ thì chỉ có thể trả vài trăm USD (đó là trong trường hợp đúng hạn).

 

Và vì những mối quan hệ chính trị, kinh tế phức tạp mà Sheriff là cái gai trong mắt nhiều lãnh đạo ở Moldova. Ông Octavian Ticu, cựu bộ trưởng thể thao Moldova, phát biểu trên The Guardian: “Thực tế họ đã giết chết bóng đá ở Moldova. Họ sử dụng bóng đá như một công cụ kinh doanh. Sau đó họ ngày càng mạnh và sự cạnh tranh không còn công bằng nữa. Mọi CLB ở Moldova đều phải đóng thuế từ tiền lương, chuyển nhượng và tiền tham gia các giải đấu quốc tế. Nhưng CLB Sheriff chưa bao giờ đóng một leu (đơn vị tiền tệ của Moldova) nào vào ngân sách của chúng tôi. Họ chỉ là đội bóng Moldova trên danh nghĩa, còn đâu chẳng có chút liên hệ nào cả”.

 

Nhưng dù thế nào đi chăng nữa, tạm bỏ qua những tranh cãi, Sheriff Tiraspol cũng đang làm nên lịch sử cho bóng đá Moldova. Như một tấm biểu ngữ được giăng trên khán đài trong trận đấu giữa Sheriff và Shakhtar tuần trước: “Giấc mơ đã thành sự thật”.