Brazil rời World Cup: Cái giá cho sự chủ quan

Đã có thời điểm, tưởng chừng cánh cửa tiến vào trận bán kết World Cup 2022 đã mở toang với ĐT Brazil, nhất là sau khi người hâm mộ chứng kiến khoảnh khắc ngôi sao của Neymar ở phút cuối cùng của hiệp phụ thứ nhất. Nhưng cũng chính từ một khoảnh khắc đặc biệt khác, Croatia đã thắp sáng lại hi vọng đi tiếp. 

Báo chí Châu Âu nhận định việc Brazil phải dừng bước ở tứ kết là một cú sốc lớn tại World Cup 2022. Tờ Marca thậm chí đã giật lên trang nhất với dòng tít: “Nước mắt của Brazil và World Cup nổ tung: Ứng viên vô địch số 1 về nước”.

Việc Brazil bị loại tại vòng tứ kết rõ ràng là một cú sốc lớn trên đất Qatar, nhưng đó chỉ là suy nghĩ của chúng ta khi trái bóng còn chưa lăn. Ngược lại, sau khi đã chứng kiến cuộc thư hùng gần 3 giờ đồng hồ tại SVĐ Doha Education City, việc Croatia thẳng tiến vào vòng sau là điều hoàn toàn xứng đáng. Đội bóng thi đấu tập trung và bản lĩnh hơn đã giành chiến thắng. Sau tất cả, đại diện đến từ Nam Mỹ chỉ có thể tự trách chính mình.

Ngay từ ban đầu, chặng đường đến với vòng tứ kết của hai đội bóng đã hoàn toàn trái ngược nhau. Nếu như Croatia phải chật vật vượt qua vòng bảng thì mọi thứ diễn ra với Brazil lại hoàn toàn tự nhiên và dễ dàng. 

Cụ thể, suýt chút nữa Croatia đã bị loại từ sớm và nhường tấm vé đi tiếp tại bảng F cho Bỉ, nếu như Romelu Lukaku chỉ cần tận dụng tốt một trong hàng tá cơ hội ghi bàn bị bỏ lỡ ở lượt trận cuối cùng. Đồng thời, họ tiếp tục trải qua 120 phút nghẹt thở trước Nhật Bản, chỉ có thể giành quyền đi tiếp sau loạt đấu súng cân não trên chấm 11m.

Trong khi ở chiều ngược lại, Brazil ung dung vượt qua vòng bảng với 2 chiến thắng liên tiếp trước Serbia và Thụy Sĩ, cất phần lớn đội hình chính lên băng ghế dự bị ở lượt đấu mang tính chất thủ tục với Cameroon, trước khi hủy diệt một đại diện Châu Á khác là Hàn Quốc tại vòng 1/6 với lợi thế 4 bàn ngay trong hiệp 1.

Rõ ràng, trước khi hai đội bóng bước vào loạt trận sinh tử tại vòng tứ kết, xuất phát điểm của họ là khác biệt một trời một vực. Các học trò của HLV Tite được giới chuyên môn đánh giá là hoàn toàn vượt trội so với Croatia, ngay cả khi đối thủ của họ từng là á quân tại kỳ World Cup gần nhất. Và phần nào diễn biến trên sân cũng phần nào minh chứng cho nhận định đó. Số pha dứt điểm trúng đích của các chân sút Brazil thậm chí còn nhiều hơn tổng số pha dứt điểm của Croatia. 

Cụ thể, Neymar và các đồng đội đã tung ra tổng cộng 21 pha dứt điểm về phía khung thành của thủ môn Dominik Livakovic, trong đó có đến 11 pha dứt điểm trúng đích, đạt tỉ lệ 52,3%. Phía bên kia chiến tuyến, Croatia chỉ tung ra vỏn vẹn 9 pha dứt điểm và chỉ 1 lần đưa bóng đi trúng khung thành của Alisson Becker.

Nhưng cũng chỉ cần một khoảnh khắc lóe sáng từ pha dứt điểm Bruno Petkovic ở phút 117, Croatia cũng đã có bàn thắng quân bình tỉ số trước Brazil. Trái bóng đã đổi hướng sau khi đập người trung vệ Marquinhos khiến cho thủ thành Alisson Becker đã bị lỡ đà. Vậy bạn gọi đó là gì? Một bàn thắng may mắn? Hay là sự khởi đầu của một cuộc lật đổ?

Dù sử dụng bất kể ngôn từ nào, nhưng chúng ta không thể phủ nhận đó là chiến quả xứng đáng dành cho Luka Modric và các đồng đội của anh, trong một thế trận họ buộc phải chuyển trạng thái từ phòng ngự phản công sang đẩy cao đội hình để tìm kiếm bàn thắng, qua đó níu giữ hi vọng đi tiếp. 

Còn với Brazil, họ chỉ có thể tự trách chính mình trong cuộc đấu mà đáng lẽ họ phải làm tốt hơn. Có lợi thế dẫn bàn 1-0 khi trận đấu chỉ còn khoảng 3 phút nữa sẽ kết thúc, thay vì tập trung phòng ngự, cố gắng phá bóng thật xa khung thành hoặc chí ít là cầm bóng kéo dài thời gian bằng kỹ thuật cá nhân thượng thừa, Brazil lại đẩy cao đội hình lên tấn công với bộ đôi tiền vệ trung tâm Fred và Casemiro cũng dâng cao hỗ trợ. Để rồi khi mất bóng, họ hớt hải chạy về trong vô vọng. 

Không phủ nhận Brazil kém may mắn khi Croatia đã có bàn thắng ở ngay pha dứt điểm trúng đích đầu tiên của trận đấu. Nhưng rõ ràng đoàn quân Selecao đã quá chủ quan, quá tin vào thắng lợi ở trước mắt. Thậm chí HLV Tite vẫn còn đến 2 sự thay đổi nhân sự nhưng ông không thèm dùng đến. Là Fabinho – tấm lá chắn thép ở khu vực trung tuyến, hay Daniel Alves – một hậu vệ đủ kinh nghiệm và bản lĩnh để biết mình phải làm gì trong thời khắc then chốt. Chỉ cần bất kỳ một trong hai cái tên kể trên được trao cơ hội, tin rằng kết quả của trận đấu đã được thay đổi. 

Kể từ khoảnh khắc Neymar ghi bàn, các cầu thủ Brazil đã có dấu hiệu chủ quan. Họ không chuẩn bị sẵn tâm lý để sắp sửa bước vào loạt đấu súng cân não, phải phân định thắng thua trên chấm 11m. Vậy HLV Tite đã làm gì sau bàn thắng muộn của Petkovic? Câu trả lời là không gì cả! Chiến lược gia 61 tuổi vẫn giữ nguyên đội hình trên sân cho đến khi trọng tài Michael Oliver nổi hồi còi kết thúc trận đấu. Fabinho vẫn không được tung vào sân dù tiền vệ thuộc biên chế Liverpool cũng là một chuyên gia trên chấm penalty với chỉ 1 lần thất bại sau 25 lần được trao cơ hội, đạt tỉ lệ thành công lên đến 96%.

Sau tất cả, HLV Tite lại đặt niềm tin vào Rodrygo – sao mai mới thực hiện vỏn vẹn 3 quả penalty kể từ đầu sự nghiệp, là người nhận nhiệm vụ nặng nề “khai màn” trong loạt đấu súng cân não. Rõ ràng ai cũng biết được tầm quan trọng của người thực hiện đầu tiên. Các cầu thủ còn lại cần một cú hích tinh thần để tạo đà tâm lý tốt trong các lượt sút tiếp theo. Vì vậy luôn cần những cầu thủ bản lĩnh và kinh nghiệm đứng ra đảm nhận trọng trách đặc biệt đó. Nhất là khi Brazil lại là đội bóng thực hiện sau. Quan trọng hơn cả, Croatia đi đầu và thành công tạo lợi thế dẫn trước từ pha dứt điểm chính xác của Nikola Vlasic.

Và nhiều người cũng sẽ ngã ngửa sau khi biết rằng người đá hỏng quả penalty thứ 4 của Brazil, Marquinhos thậm chí chưa từng được giao trọng trách trước đó, dù ở cấp độ CLB lẫn trong màu áo ĐTQG. 

Câu hỏi mà nhiều người thắc mắc nhất là tại sao một người từng có đến 74 bàn thắng trên chấm penalty như Neymar lại không được lựa chọn? Về kỹ năng, về kinh nghiệm trận mạc, hay về bản lĩnh của một siêu sao, Neymar đều có cả. Có thông tin cho rằng, HLV Tite chỉ định Neymar là người thực hiện cuối cùng. Nhưng rốt cuộc, tính toán đó là sai lầm tai hại. Ngay cả những người trong nghề cũng có suy nghĩ tương tự. 

Cựu danh thủ tuyển Đức, Jurgen Klinsmann nói rằng: “Neymar đáng ra phải là người thực hiện đầu tiên để lên dây cót cho cả đội Brazil. Tinh thần của họ bị ảnh hưởng sau khi Croatia gỡ hòa ở phút 117. Và rồi khi cả đất nước mong bạn vượt qua thời khắc căng thẳng thì bạn lại hoảng sợ”. Cựu trung vệ Manchester United, Rio Ferdinand cũng đồng quan điểm khi cho rằng nếu Neymar xung phong đá trước, biết đâu số phận của Brazil tại World Cup 2022 đã khác.

Nhưng trong bóng đá không tồn tại chữ nếu. Kẻ mạnh chưa chắc đã là kẻ chiến thắng mà kẻ chiến thắng mới chính là kẻ mạnh. Sau tất cả, Croatia xứng đáng được đi tiếp bởi lẽ đoàn quân của Zlatko Dalic là những người thi đấu tập trung và bản lĩnh hơn. 

Còn với Brazil, họ đã phải trả giá đắt cho sự chủ quan và những tính toán sai lầm. Một lần nữa quốc gia có thành tích tốt nhất tại các kỳ World Cup với 5 chức vô địch lại thêm một lần lỡ hẹn với chiếc cúp vàng danh giá. Đã 20 năm kể từ lần cuối cùng đăng quang, những người yêu mến đội bóng xứ sở Samba sẽ lại chờ đợi thêm ít nhất 4 năm nữa để có thể tiếp tục nuôi hi vọng.