Patrice Evra: Hành trình của người truyền lửa từ Knysna về St Denis

Kynsna, quả đồi ở Nam Phi và câu chuyện đen tối diễn ra nơi đó có lẽ giờ cũng không còn ám ảnh nhiều người, trong đó có Patrice Evra. Trận chung kết Euro 2016 tại Stade de France cũng vừa kết thúc, cúp bạc đã không thuộc về những chú gà trống Gaulois, người ta có lẽ bị thu hút nhiều hơn bởi câu chuyện thần kỳ mà thầy trò HLV Fernando Santos viết nên, bởi hình ảnh xúc động khi cha già Ferguson ôm chầm lấy Ronaldo chúc mừng vinh quang của cậu học trò nhỏ. Khi ấy, Evra đang ở đâu trong đám đông ồn ã hát vang ca khúc A Portuguesa? Bất chợt ống kính lia đến anh: thất thần, nhìn vô định vào khoảng không phía trước. Những tưởng hành trình từ đồi Knysna ngày nào đến Saint Denis ngày hôm nay của Evra sẽ sớm có trái ngọt…

Chuyện xảy ra cách đây đã sáu năm, khi mà Les Bleus đến Nam Phi theo cách tệ nhất mà họ có thể làm được với tư cách là Á Quân World Cup 2006: thi đấu bạc nhược ở vòng loại và phải giành vé vớt để vào VCK nhưng rồi họ cũng sớm phải rời châu Phi trong tủi hổ. Người hâm mộ những chú gà trống Gaulois không chỉ bàng hoàng bởi kết cục cay đắng ấy mà còn bởi những lục đục nội bộ chưa từng có trong lịch sử bóng đá Pháp, một đất nước vốn vẫn tự hào là một trong những dân tộc lịch sự và lãng mạn nhất thế giới. Không chỉ là một Nicolas Anelka bị trục xuất khỏi tuyển khi buông lời sỉ vả HLV Domenech, mà còn là một đội trưởng Evra nổi loạn, cầm đầu nhóm cầu thủ biểu tình từ chối luyện tập ngay trên đồi Knysna. Evra và các đồng đội đã thi đấu lượt trận cuối cùng vòng bảng với một tâm lí rã đám và phi thể thao để rồi phải xách va li về nước với chỉ duy nhất 1 điểm giành được.
 

Là fan của đội bóng Quỷ Đỏ thành Manchester, nhiều người đã cho rằng sự vụ xuất phát từ cá tính bộc trực thiếu sự tinh tế của Evra – một chàng trai gốc Senegal lớn lên trong khó khăn ở tỉnh Essoine - ở đó cậu bé Evra đã từng có những năm tháng gồng mình để trưởng thành. Nếu ai đó đã từng biết cựu hậu vệ trái của United là cây hài cho một United hoàng kim thời Sir Alex thì hẳn họ sẽ hiểu cho những gì Pat đã từng hành động khi còn là đội trưởng của đội bóng áo lam dưới quyền HLV Domenech, âu cũng là giọt nước làm tràn ly mà thôi. 

Trước trận giao hữu với Costa Rica, chúng tôi đã quyết định nói với Domenech rằng hãy cho chúng tôi được phép chơi bóng một cách tự chủ hơn, nhưng ông ta đã từ chối thay đổi. Ông ta cảm thấy mình đang bị tấn công, trong khi cầu thủ chỉ phản đối khi nhận ra chiến thuật không phù hợp của đội Pháp và cảm thấy quá xa lạ so với những gì họ đã thể hiện ở CLB. Patrice Evra

 Năm trận bị treo giò và quyền thủ quân bị tước vĩnh viễn là những gì ảnh hưởng lớn nhất đến danh tiếng của thủ quân đội tuyển Pháp khi đó. Thậm chí, anh còn nhận được những lời chỉ trích cay nghiệt hơn đến từ những huyền thoại đi trước. Lilian Thuram, nhà vô địch WC 1998 là một ví dụ, ông cho rằng anh và bốn cầu thủ nổi loạn kia cần phải bị treo giò vĩnh viễn. Đó là cái án không tưởng đối với cả anh và cả những người hâm mộ - những người chưa từng nghĩ Pat lại có thể là một con “cừu đen” trong Đội tuyển Pháp. Và may mắn cho anh khi Laurent Blanc đến…
 

Bởi anh có chuyên môn cao, bởi những mùa bóng sau đó anh vẫn đạt được phong độ tốt, vẫn thi đấu bùng nổ trong màu áo của Quỷ Đỏ nên cơ hội được thi đấu cho màu cờ sắc áo vẫn được mở ra cho Patrice. Nhưng nếu như Blanc là người mang cơ hội đó cho anh thì người đặt trọn niềm tin ở anh và có tầm ảnh hưởng nhất không ai khác ngoài Didier Deschamps. Người kế nhiệm và đồng thời cũng là bạn thân của Blanc đã biến Evra trở thành một mắt xích không thể thiếu trong đội hình từ World Cup 2014 cho đến thời điểm hiện tại. Cho dù trước thềm Euro 2016 diễn ra, người hâm mộ cho rằng một cầu thủ đã bước sang tuổi 35 như Evra chẳng thể kham nổi vị trí hậu vệ cánh trong đội hình đội tuyển áo lam nhưng bên cạnh việc thi đấu nỗ lực và xông xáo với 200% sức lực thì anh vẫn còn có một vị trí quan trọng hơn, là sợi dây gắn kết cùng thủ quân Hugo Lloris tạo ra một đội tuyển Pháp đoàn kết như ngày hôm nay.
 

Hơn ai hết Deschamps là người hiểu Pat nhất, bởi ông đã từng dẫn dắt anh khi anh mới chỉ là một cầu thủ trẻ ở AS Monaco. Từ thấu hiểu đến tin tưởng, cho dù anh không còn đeo băng đội trưởng nhưng trong thâm tâm Deschamps, ông và mọi người đều ngầm hiểu, tiếng nói trong phòng thay đồ thuộc về Evra. Trước đây, với nhiều cầu thủ Pháp, phòng thay đồ luôn là nỗi ám ảnh về sự lục đục, cãi vã và mâu thuẫn nhưng giờ thì đã khác, Evra ở đó như một người anh cả, một người truyền lửa thực thụ. 

Evra biết truyền lửa cho chúng tôi. Tất cả có thể chiến đấu vì một đàn anh như vậy. Paul Pogba

Chính khát khao được cống hiến hết mình trên sân của Pat khiến đôi chân chúng tôi dù có mệt mỏi cũng phải tiến lên phía trước Antoine Griezmann

Cái tên thân thương “Tonton Pat” (Chú Pat) cũng từ đấy mà trở nên quen thuộc với nhiều người. Ngoài sân cỏ, anh nhắng nhít với đồng đội Paul Pogba – người kém anh đến tận 12 tuổi, anh pha trò hàng giờ với Griezmann cứ như thể anh là gã trai mới lớn vậy, cứ thế, Pat tạo ra sự gần gũi với tất cả anh em trong đội. Nhưng trên sân cỏ hay trước mặt báo giới, anh vẫn là một đầu tàu, một người có bản lĩnh để bao bọc đàn em mỗi khi họ gặp khó khăn bởi dư luận. Anh sẵn sàng xù lông khi dư luận chỉ trích Pogba: “Các anh hãy thôi làm phiền Paul đi. Hãy để cậu bé tập trung thi đấu,”; sẵn sàng đương đầu một bộ phận CĐV Pháp phản đối Giroud ở trận giao hữu với Cameroon trước thềm EURO 2016...Đó chính là bản lĩnh mà Deschamps cần có ở đội hình tuyển Pháp lần này. Thế đấy, chẳng cần băng thủ quân, anh vẫn cứ chiếm trọn lòng tin ở tất cả các thành viên ở đội tuyển, nơi mà giờ đây anh gọi đó là “Gia Đình”. Hình bóng của một kẻ nổi loạn của sáu năm về trước bỗng chốc biến mất.
 

Hai năm trước, Evra cùng Les Bleus đã đi được đến tứ kết World Cup 2014 và chỉ chịu dừng bước một Die Mannschaft rất mạnh. Tới Euro lần này, mọi chuyện đã khác với đội bóng đầy tiềm năng của Didier Deschamps khi ông có trong tay những cầu thủ trẻ xuất sắc ở thời điểm hiện tại: là Griezmann, Pogba, Kante, Coman và những người có kinh nghiệm thi đấu như Payet, Lloris. Và tất nhiên cả anh, Evra – một lão tướng chiến đấu như chưa bao giờ biết mệt mỏi. Người ta vẫn thường đặt câu hỏi phải chăng bóng đá Pháp quá hiếm muộn tài năng để phải trông chờ vào một ông già như Evra? Anh đã không còn đủ thể lực để lên công về thủ nhịp nhàng, cũng mắc lỗi nhiều hơn trước. Nhưng cũng chính nhờ một pha dâng lên tấn công của Pat đã khiến Schweinsteiger mắc lỗi chạm tay trong vòng cấm, để giúp Pháp trả lại món nợ với người Đức 2 năm trước và thẳng tiến tới St. Denis, nơi Stade de France đang đón chờ. 

“Bây giờ, vì đất nước, chúng tôi phải “chiến thắng” thêm một lần nữa và cách duy nhất để làm được điều này là kết thúc giải đấu với chức vô địch. Tôi chưa giành được một danh hiệu nào với đội tuyển Pháp và điều này khiến tôi cảm thấy bản thân chẳng khác gì một kẻ thất bại, một vết nhơ trong sự nghiệp của tôi nếu nó vẫn tiếp tục được duy trì” – Patrice Evra
 

Có lẽ Evra đã hi vọng nhiều hơn thế trong cơ hội cuối cùng này. Trong suốt 13 năm khoác lên mình màu áo Lam, đây cũng là cách duy nhất để anh chuộc lại lỗi lầm đã gây ra tại World Cup 2010. Nhưng hi vọng và nỗ lực thôi chưa đủ, người Pháp và anh cũng cần phải có thêm một chút may mắn nữa. Nếu pha kết thúc của Gignac gần cuối trận chính xác hơn hay cú đánh đầu cận thành của Griezmann trước đó đánh bại thủ môn Patricio thì có lẽ anh đã sớm được mỉm cười...
 

Evra đã từng phát biểu trên tờ L’Equipe: “Tôi sẽ rời khỏi Les Bleus khi họ không còn trọng dụng tôi. Tôi vẫn còn muốn chơi bóng như thời đỉnh cao, tôi muốn cống hiến thêm cho ĐTQG khoảng 6 năm nữa.” 

Vẫn biết là anh vẫn có thể thi đấu như một chiến binh, nhưng khi đội bóng áp Lam đã gục ngã ngay tại quê hương mình là khi người hâm mộ biết họ sẽ chẳng thể nhìn thấy Pat tại đấu trường Euro thêm một lần nào nữa. Evra đã nếm quá nhiều trái đắng ở những trận chung kết Champions League, từ 2004 với Monaco, 2009 và 2011 với Man United cho tới 2015 với Juve. Nhưng có lẽ thất bại ở Stade de France trước người Bồ là đau đớn hơn cả. Trước sự cổ vũ của hàng vạn khán giả nhà, trước cơ hội đầu tiên và cũng gần như là cuối cùng để giành vinh quang cho Tổ quốc, cuối cùng anh vẫn là kẻ chiến bại.
 

Câu chuyện của Evra làm tôi nhớ đến bộ phim Uncle John của điện ảnh Mỹ, một bộ phim mà ở đó ranh giới giữa những khái niệm trắng đen bị xóa nhòa. Một chú John hiền lành bỗng trở thành tội phạm giết người, nhưng nạn nhân rốt cuộc cũng chỉ là một kẻ giang hồ đáng bị trừng trị. Ở tuyển Pháp, Uncle Pat đã từng là một người làm vấy bẩn màu áo lam, nhưng cuối cùng những điều đó cũng xuất phát từ lòng khao khát muốn cống hiến cho Tổ quốc mà thôi. 
 

Người ta có thể chỉ trích Evra vì những hành động trong quá khứ, đó là sự thực không thể chối cãi. Nhưng còn một sự thực khác mà tất cả đều thấy được ở Euro năm nay, đó là hình ảnh một Uncle Pat vui tính, nhắng nhít và cũng cũng cực kỳ bản lĩnh. Để rồi khi anh một lần nữa trở thành kẻ về nhì, người ta vẫn thầm cảm ơn anh vì đã mang trên mình sứ mệnh của một người truyền lửa.

VIC(TTVN)