Kể từ khi lên nắm quyền, HLV Park Hang Seo tỏ ra ưa dùng sơ đồ chiến thuật 3-4-3 cho U23 Việt Nam. Và quả thực những trận đấu vừa qua đã chứng minh điều đó.
Tốt hơn so với 4-4-2
Dưới thời HLV Hữu Thắng, bóng đá Việt Nam thường quen sử dụng đội hình 4-4-2 hay 4-5-1 vốn đã trở nên phổ biến với bóng đá hiện đại. Điều này giúp các đội bóng tỏ ra cân bằng giữa công và thủ. Song nó sẽ bộc lộ những hạn chế nếu như đội bóng áp dụng không có một tuyến giữa thực sự mạnh. Khi mà lúc này 'nhạc trưởng' tuyến giữa Xuân Trường không phải mẫu cầu thủ mạnh về cơ bắp, rõ ràng thầy Park đã buộc phải nghiên cứu chiến thuật mới, nhằm tăng cường khả năng tranh chấp nơi tuyến giữa của bóng đá Việt Nam. Và nhà cầm quân người Hàn đã tìm đến sơ đồ chiến thuật 3-4-3 như một phương án thích hợp nhất, vẫn đảm bảo được khả năng công, thủ hiệu quả nhất có thể.
 |
| Thầy Park chọn sơ đồ 3-4-3 cho U23 Việt Nam là phù hợp |
Về lý thuyết, sơ đồ chiến thuật 3-4-3 mạnh về tấn công khi bớt một hậu vệ so với các sơ đồ truyền thống. Điều này cũng là phù hợp với yêu cầu của U23 Việt Nam lúc này khi mà các đối thủ ở giải đấu châu Á sắp tới đều rất mạnh. Điều này buộc họ phải nghĩ nhiều hơn tới thế trận tấn công nhằm có thể nghĩ đến một kết quả tốt đẹp. Song mặt trái của sơ đồ còn khá mới mẻ với bóng đá Việt chính là việc chúng ta kém về phòng ngự. Xuyên suốt giải đấu giao hữu M-150 Cup vừa qua, thầy Park đã vấp phải sự phản đối của giới chuyên môn trong nước, bởi theo họ hệ thống phòng ngự của U23 Việt Nam còn quá lỏng lẻo để sử dụng 3 hậu vệ.
Tuy vậy, HLV Park Hang Seo vẫn tỏ ra khá kiên định với cách 'bày binh, bố trận' của mình. Thực tế, trong trận đấu giao hữu với CLB Ulsan Huyndai (Hàn Quốc) hôm 21/12 mới đây, U23 Việt Nam đã trở về với sơ đồ 4 hậu vệ khi nhập cuộc. Thế nhưng sau đó khi bị dẫn bàn, ông Park buộc phải chuyển sang sơ đồ 3 hậu vệ đã trở nên thân thuộc trước đó. Điều này đã giúp U23 Việt Nam thi đấu tốt hơn và liên tục có được 2 bàn thắng gỡ hòa, trước khi bị đối phương ghi thêm bàn thắng ấn định thắng lợi chung cuộc 3-2 ở những phút cuối.
Trong phát biểu mới đây, HLV Park Hang Seo đã thừa nhận ưu điểm của sơ đồ 3-4-3: “Nếu chúng ta chơi 4-4-2 thì sẽ có 2 trung vệ ở giữa. Nhưng khi chơi 3-4-3, chúng ta có 3 trung vệ, giúp cho hàng phòng ngự dày hơn và tốt hơn cho U23 Việt Nam. Đây không phải là mô hình cố định, bởi ở những thời điểm cần thiết chỉ cần đưa một tiền vệ phòng ngự về là hàng hậu vệ lại đủ 4 người. Mặt khác, sắp tới ở VCK châu Á, các đối thủ có thể hình cao to và mạnh mẽ nên cần phải xây dựng chiến thuật phù hợp”.
Sơ đồ 3-4-3 này từng được HLV Conte áp dụng cực kỳ thành công với Juventus, đội tuyển Ý cũng như giúp Chelsea lên ngôi vô địch Premier League 2016/17, trước khi trở thành trào lưu ở bóng đá Anh và châu Âu. Tuy nhiên với các bóng đá Việt Nam việc thi đấu với hàng phòng ngự 3 người còn rất xa lạ, vì vậy, thầy trò Park Hang Seo sẽ phải nghiên cứu kỹ hơn nữa chiến thuật này nhằm có được những màn trình diễn tốt nhất tại VCK châu lục sắp tới.
Lịch thi đấu toàn bộ giải đấu U23 Châu Á các bảng đấu, ngày giờ kết quả diễn biến của giải đấu năm nay
Hiệu quả phòng ngự của sơ đồ 3-4-3 và các biến thể
Khác với các chiến thuật khác, sơ đồ đội hình 3-4-3 thường để lộ nhiều khoảng trống hơn ở hàng phòng ngự và sẽ rất nguy hiểm khi bị đối phương tổ chức phản công nhanh. Do vậy, 3 trung vệ cần phải biết lựa chọn vị trí, tư thế để tích cực lấp khoảng trống, bọc lót cho nhau. Đặc biệt để phát huy tối đa hiệu quả của sơ đồ 3-5-2 hoặc 3-4-3, đội bóng cần có 2 tiền vệ cánh “wing-back” cực khỏe, dạng cầu thủ có khả năng bám biên, vừa lên tấn công như một tiền đạo vừa có tốc độ để lui về chơi như một hậu vệ mà bộ đôi Alonso và Moses của Chelsea là những ví dụ điển hình.
 |
| U23 Việt Nam dễ dàng chuyển từ 3-4-3 sang 5-4-1 khi đá phòng ngự |
Khi đá 3-4-3, U23 Việt Nam cũng cần phải duy trì cự li đội hình thích hợp để đảm bảo khả năng tấn công cũng như phòng ngự. Trong trường hợp cần phòng ngự số đông, các tiền vệ biên sẽ lùi xuống đá như hậu vệ cánh tạo thành hàng hậu vệ 5 người để chống đỡ các pha tấn công của đối thủ. Cùng với đó, các hộ công sẽ chơi thấp để trám vào các vị trí tiền vệ để tạo nên sơ đồ 5-4-1. Lúc này, U23 Việt Nam sẽ thi đấu rất thấp với số đông cầu thủ bên phần sân nhà. Điều này sẽ giúp thầy trò Park Hang Seo đảm bảo khả năng giữ sạch lưới trước sức mạnh tấn công của các đối thủ.
Một biến thể khác đã được thầy Park nhắc đến chính là việc kéo 1 tiền vệ xuống đá hậu vệ. Khi đó, các tiền vệ còn lại sẽ bó vào trung tâm, còn hai hộ công sẽ lùi thấp hơn ở vị trí tiền vệ đá cánh. Đây là phương án lý tưởng giúp tuyến giữa U23 Việt Nam vẫn giữ nguyên được sự ổn định và duy trì khả năng tấn công, đồng thời vẫn đảm bảo được khả năng phòng ngự của hàng hậu vệ.
 |
| Sơ đồ 4-5-1 cũng đảm bảo được khả năng phòng ngự của U23 Việt Nam |
U23 Việt Nam sẽ còn hơn 2 tuần nữa trước khi bước vào những trận đấu khó khăn tại VCK U23 châu Á. Đó thực sự sẽ là những cuộc chiến về thể lực và tư duy chơi bóng. Hy vọng các cầu thủ U23 Việt Nam sẽ tiếp thu, thẩm thấu và thích ứng với triết lý, chiến thuật mới của tân HLV trưởng Hàn Quốc để có thể giành được những kết quả tốt đẹp ở sân chơi châu lục sắp tới.
Thanh Long (TTVN)
