5 năm làm trợ lý tại Barcelona cho phép Tito Vilanova có cái nhìn tổng quan về những mặt được và chưa được của đội bóng do Pep Guardiola vận hành. Nhưng chỉ khi trở thành HLV trưởng, ông mới có dịp thể hiện cái tôi riêng về quan điểm huấn luyện so với người tiền nhiệm.
Tito đã bắt đầu hợp tác cùng Pep khi HLV này còn dẫn dắt đội Barca B ở mùa giải 2007/08. Sau đó là 4 năm thành công rực rỡ mà Pep mang lại cho đội một Barca. Trong suốt quãng thời gian ấy, người ta chỉ nhớ đến dấu ấn to lớn của Pep bao trùm lên đội bóng xứ Catalunya. Về phần Tito, ông âm thầm làm công việc của một cộng sự trong ban huấn luyện, là cánh tay nối dài mà Pep tin tưởng.
Khi Pep tuyên bố không tiếp tục gia hạn hợp đồng với Barca, lãnh đạo đội bóng chẳng mất nhiều thời gian chỉ định Tito lên kế nhiệm. Giới mộ điệu thực sự ngỡ ngàng bởi Tito chưa bao giờ chịu trách nhiệm dẫn dắt đội bóng nào trước đó. Có ý kiến cho rằng sự ra đi của Pep sẽ dẫn đến sự tan vỡ tại Barca, mở đường cho Real Madrid lên ngôi thống trị bóng đá Tây Ban Nha. Tuy nhiên, hơn ai hết, lãnh đạo Barca hiểu và tin tưởng khả năng của Tito. Và thực tế là mọi chuyện đang đi đúng hướng dưới sự chỉ đạo của nhà cầm quân 42 tuổi này.
Cùng triết lý, nhưng cách làm khác Pep
Cũng phải thừa nhận, Tito đã có sự khởi đầu kém suôn sẻ khi mất Siêu cúp Tây Ban Nha về tay Real. Nhưng ông cần có thời gian để truyền đạt những ý tưởng của mình. Hơn nữa, thất bại đó có lỗi cá nhân của các cầu thủ, đơn cử như pha mất bóng vô duyên của Victor Valdes dẫn đến bàn thua tai hại ở trận lượt đi trên sân Nou Camp.
Barca hướng đến một cuộc chiến đường dài với Real chứ không phải chỉ vì một danh hiệu “hạng 2” như Siêu cúp Tây Ban Nha. Trên cơ sở đó, họ có quyền vui mừng với tín hiệu lạc quan mà Tito và các học trò mang lại. Đêm qua, cả xứ Catalunya hả hể khi Real thất trận tại Sevilla. Nhưng nếu Barca không đạt phong độ ổn định, toàn thắng cả 4 vòng đã qua thì sẽ chẳng có lợi thế 8 điểm cực lớn như hiện tại. Đó chính nhờ ở những sự thay đổi tích cực mà Tito đang thực hiện.
Về mặt cá nhân, Tito khác Pep khá nhiều. Ông thường xuất hiện trước công chúng với trang phục giản dị, đậm chất dân thể thao. Tito cũng chẳng phải quý ông mẫu lịch lãm, thay vào đó nóng tính hơn nhiều. Cái đầu nóng của Tito bộc lộ qua vụ ẩu đả với HLV Jose Mourinho của Real mùa Hè trước, hoặc khi ông phản ứng lại trọng tài ở trận thắng Osasuna 2-1 hôm 26/8 vừa rồi dẫn đến việc bị cấm chỉ đạo 2 trận. Cũng như vậy, trong công việc, ông không chấp nhận rập khuôn lại tư duy của Pep.
Ở trận làm khách của Getafe sáng này, Tito đã bộc lộ rõ cái tôi của mình. Dưới thời Pep, Lionel Messi luôn có mặt trong đội hình xuất phát dẫu cho mệt mỏi vì vừa phải phục vụ ĐT Argentina ở Nam Mỹ xa xôi. Nhưng Tito không làm như vậy. Bất chấp sân Coliseum đầy cạm bẫy, ông vẫn cho phép không chỉ Messi mà cả Daniel Alves ngồi dự bị và chỉ vào sân nếu thấy cần. Càng đáng nể khi Barca hôm nay thiếu nhiều trụ cột bởi chấn thương như Jordi Alba, Andres Iniesta, Alexis Sanchez…
Từ lúc nắm đội, Tito thường xuyên áp dụng chính sách xoay vòng đội hình. Và đây càng là cơ hội để ông thể hiện niềm tin tuyệt đối nơi các học trò, nhất là những cầu thủ trẻ. Cristian Tello, Martin Montoya hay Thiago Alcantara đều đã có một trận đấu hay, góp dấu ấn vào chiến thắng 4-1 trước Getafe, đối thủ mà Real đã phải chịu khuất phục với tỉ số 0-1 hồi tháng 8. Ngay cả dưới thời Pep, Barca gặp rất nhiều khó khăn vì vấn nạn “Virus FIFA”, nhưng Tito thì dường như đã biết cách giải quyết bài toán này.
Sẽ có một Barca bùng nổ hơn nữa dưới thời Tito?
Những ngày qua, dư luận râm ran rằng Cesc Fabregas không hạnh phúc tại Nou Camp vì ít được thi đấu, không loại trừ anh sẽ sớm chia tay đội vào tháng Giêng. Vậy nhưng Tito đã giải quyết vấn đề hết sức khôn khéo. Trước khi tới Getafe, ông tuyên bố nếu Fabregas không có được phong độ tốt thì đó là do lỗi của ông chứ không phải ai khác. Kết quả là Fabregas đã đáp trả lòng tin với 2 đường kiến tạo trong số 4 bàn thắng của Barca và chơi trận hay nhất của anh sau nhiều tháng trời.
Về mặt lối chơi, Tito vẫn dựa trên nền tảng Tiki-Taka mà Pep để lại, nhưng ông tiếp tục cải tiến giúp nó hoạt động hiệu quả hơn. Tiki-Taka của Tito thậm chí bùng nổ hơn khi ông khuyến khích mọi vị trí cùng tham gia vào thế trận tấn công nếu có cơ hội. Trước Getafe rất giỏi phòng ngự phản công, Barca bày ra thế trận nhấn nhá, hết sức khó chịu nhưng rồi sau khoảng 30 phút, họ đột ngột tăng tốc dồn dập và hệ quả là bàn thắng đến ngay sau đó của Adriano Correira.
Những số liệu thống kê cho thấy trong suốt cả trận, không có lúc nào tỉ lệ kiểm soát bóng của Barca xuống dưới 70%. Và khi Getafe buộc phải chui ra khỏi vỏ ốc phòng ngự, Tito tung Messi rồi David Villa vào sân để thay nhau ghi bàn nhấn chìm đối thủ. Dù hôm nay không được trực tiếp chỉ đạo đội, nhưng chắc chắn đây đều nằm trong sự tính toán ngay từ đầu của Tito.
Barca đang thực sự chuyển mình theo hướng tích cực dưới thời Tito, dù còn quá sớm để nói về một sự hoàn hảo. Tuy nhiên, ít nhất thì các culé đã có thể gạt bỏ mối lo lắng rằng đội bóng họ yêu quý sẽ bước vào thời kỳ thoái trào "hậu Guardiola". Với khí thế như hiện tại, Tito hoàn toàn có thể “đòi nợ” Real bằng chiến thắng ở trận El Clasico tại Nou Camp vào ngày 8/10 tới. Khi đó, thế giới sẽ nhìn Tito với một ánh mắt khác trước rất nhiều.
(Theo Bongdaplus)
