Lối chơi ấy tiếp tục đứng trước một thách thức lớn trên con đường xoay chuyển bóng đá thế giới, và hy vọng rằng một lần nữa, nó sẽ vượt qua được gánh nặng mà lịch sử đã đặt lên vai mình.
Những thách thức phải vượt qua
Chỉ trong vòng một tuần, Barca nhận hai thất bại ở hai đấu trường. Tại San Siro, và sau đó là ngay ở Camp Nou, nơi mà Tiki-taka thường vận hành với rất ít chi tiết lỗi. Trong hơn nửa thập kỷ thống trị thế giới vừa qua, Barca cũng đã từng gục ngã, nhưng chưa bao giờ chúng ta có cảm giác rằng Tiki-taka đã bị giải mã.
Chelsea 2009 của Guus Hiddink đã khắc chế khá tốt Barca, nhưng khi ấy, Pep Guardiola mới tại vị được một năm và Tiki-taka chưa thật sự chín muồi. Inter Milan 2010 và Chelsea 2012 đã vượt qua Barca, nhưng chơi phòng ngự xe bus luôn chỉ là giải pháp tình thế. Những chiến thắng trước đây của Real Madrid dưới thời HLV Jose Mourinho cũng dựa trên nền tảng là lối chơi triệt hạ nhiều hơn là sự khoa học.
Nhưng rạng sáng qua, đội bóng áo trắng đã tiêu diệt Barca bằng lối chơi phòng ngự có chiều sâu, mà không cần phải đá rắn (họ chỉ phải nhận 1 thẻ vàng) và co cụm đội hình. Tương tự như cách mà AC Milan đã giành chiến thắng tại San Siro trước đó một tuần. Và đây là thời điểm thích hợp để đặt ra câu hỏi rằng lối chơi này cần khắc phục những gì để tiếp tục con đường thành công?
Thiếu phương án B
Lối chơi này dựa trên nền tảng là sự ăn ý cao độ của các cầu thủ đã ăn tập với nhau nhiều năm và cùng thấm nhuần một triết lý, nhưng khi phương án A, thường là những đường ban ngắn đến tận khung thành hoặc sự tỏa sáng của cá nhân Messi, bế tắc, thì Barca thường không có phương án B. Họ không thể chơi phản công, ngay cả khi chơi trên sân khách. Không thể tạt cánh đánh đầu đơn giản kiểu Anh. Hoặc chơi kiểu cơ bắp để "đàn áp" các hàng thủ co cụm.
Tìm các phương án B để tạo ra đột biến cho lối chơi mà không phá vỡ các nguyên tắc nền tảng của Tiki-taka là điều mà "trợ lý của trợ lý" Jordi Roura không làm được. Pep Guardiola và Del Bosque (đội tuyển TBN) là hai người biến hóa Tiki-taka tốt nhất, nhưng không dễ để tìm ra được mẫu HLV hiểu lối chơi này đến thế.
Sự kế thừa đang mờ nhạt
"Bộ não" Xavi đã chơi tồi trước cả Milan và Madrid, thế là Barca chỉ biết chuyền qua chuyền lại mà thiếu sự đột phá ý tưởng. Phía sau anh là Iniesta, Fabregas và Busquets, nhưng tiếp theo, thì mới chỉ có Thiago thuộc diện "chấp nhận" được. Tương tự, Marc Bartra sẽ còn phải nỗ lực rất nhiều để tiếp bước các đàn anh Puyol và Pique. Và khoảng trống mà Pep Guardiola để lại trên băng ghế huấn luyện cũng không dễ để kế thừa.
La Masia là sự đảm bảo cho tính kế thừa, nhưng thống trị thế giới bằng Tiki-taka cũng đòi hỏi sự xuất chúng về mặt con người, mà những thế hệ xuất chúng như thế không nhiều. Sau thế hệ 1987 (Messi, Pique, Fabregas), một lứa cầu thủ mới xuất sắc vẫn chưa xuất hiện.
Barca vẫn phải là Don Quixote
Thêm một lần nữa, họ phải chiến đấu với "cối xay gió", để đảm bảo rằng bóng đá thế giới vẫn đi theo quỹ đạo của những đường chuyền và kỹ năng, hơn là sức mạnh và thể lực. Trên con đường ấy, họ đã giải mã rất nhiều kiểu phòng ngự, từ co cụm, đến triệt hạ. Barca vẫn phải kiểm soát bóng và tiến lên, bất chấp việc lối chơi ấy đã trở nên quá quen thuộc với các đối thủ luôn tìm cách giải mã họ.
Không còn một đội bóng nào coi lối chơi mà họ đặt ra giống như một "tôn giáo" như Barca, với những nguyên tắc cơ bản không bao giờ bị phá vỡ, bất chấp hoàn cảnh và nguy cơ bị diệt vong bất cứ lúc nào. Barca đang đứng trước một thử thách mà chỉ cần họ đi chệch khỏi quỹ đạo ấy thôi, bóng đá thế giới có thể lái sang một hướng khác.
(Theo Thể Thao Văn Hoá)
